–Ο κόσμος δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον, όχι όμως για τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η πολιτική. Όταν κατεβαίνω στον δρόμο, οι ερωτήσεις είναι πολλές, οι ανησυχίες είναι ακόμα περισσότερες, όπως επίσης υπάρχει και η αγωνία του κόσμου να σου πει το πρόβλημά του. Παρακολουθούν τις συζητήσεις στα κανάλια και σε όσα επικοινωνούν στα Social Media οι πολιτικοί και νιώθουν ότι τα θέματα που τους ενδιαφέρουν, δεν απασχολούν κανέναν πολιτικό. Όλοι συζητούν για τα σενάρια της επόμενης ημέρας, για το τι θα γίνει με το κόμμα Κασιδιάρη ξεχνώντας όλα τα άλλα θέματα. Την Τοπική Αυτοδιοίκηση, για παράδειγμα, που είναι το βασικότερο θέμα της επόμενης τετραετίας, γιατί έχει να κάνει με τη διοίκηση της χώρας. Συνεπώς, καμία ιδεολογική κατεύθυνση δεν μπορεί να συνεχίσει, αν δεν υπάρχει μια διαρθρωτική αλλαγή στη δομή της διαχείρισης της χώρας.

–Η απαίτηση του κόσμου για μια διαρθρωτική αλλαγή στη δομή της διαχείρισης της χώρας, ήταν το σύνθημα του Σημίτη, ο εκσυγχρονισμός. Το πήρε μετά ο Καραμανλής, το έκανε επανίδρυση. Εμείς, τότε στο ΠΑΣΟΚ, μιλήσαμε για το επιτελικό κράτος το οποίο όμως εννοούσαμε με πολύ διαφορετικό τρόπο από αυτόν που αντιλαμβάνεται ο κ. Μητσοτάκης. Μετά μπήκαμε στα μνημόνια, οπότε η διοίκηση ήρθε δεύτερη στη διαχείριση των μνημονίων και σήμερα ξαναγίνεται απαίτηση. Είναι λογικό, διότι οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας μένουν πίσω, επειδή η διοικητική διάρθρωση απαιτεί από όλους να πάρουν μια άδεια Υπουργού. Για παράδειγμα, για να γυριστεί μια ταινία στον δρόμο σε οποιαδήποτε άλλη χώρα χρειάζεται απλά μια άδεια της αστυνομίας, στην Ελλάδα χρειάζεται άδεια από τρεις Υπουργούς. Ούτε καν ο Δήμαρχος δεν έχει λόγο. Αν δεν αλλάξει αυτό, δε θα μπορέσουν να απελευθερωθούν οι δυνάμεις του τόπου, δε θα μπορέσει να διευρυνθεί η παραγωγική βάση της χώρας και δε θα μπορέσει να αναδιανεμηθεί ο πλούτος, ο οποίος μαζί με την εξουσία, συγκεντρώνεται συνεχώς στα χέρια των λίγων. Οι Δήμοι, οι Περιφέρειες, τα Επιμελητήρια, οι Συνεταιρισμοί, τα Πανεπιστήμια, όλοι αυτοί οι θεσμοί που είναι πιο κοντά στον πολίτη, θα πάρουν εξουσία. Αυτό όμως κανένα κόμμα δεν θέλει να το υποσχεθεί.

-Η πρώτη κουβέντα των πολιτών είναι η ακρίβεια και οι μισθοί. Οι εργασιακές συνθήκες, οι οποίες είναι επίσης στο τραπέζι της κοινωνίας και λιγότερο στο τραπέζι της πολιτικής. Δεν είναι μια διάθεση ότι «μου κόψατε τον μισθό, θα πάω να κάψω τη Βουλή». Είναι μια διάθεση ότι «Γιατί νιώθουμε ότι δεν έχουμε επιλογές, όταν έχουμε»; Δεν ανέχονται πια το «ε, τι να κάνουμε, μνημόνια είναι, άλλοι μας βάζουν να κάνουμε αυτές τις δουλειές, θα κάνουμε αυτά που μας λένε τα μνημόνια». Επίσης, ακόμα και ο άνθρωπος που θα πάρει το επίδομα, το pass, λέει «γιατί μου το δίνεις σε αυτή τη μορφή; Σε μορφή ελεημοσύνης; Δηλαδή, η δουλειά που κάνω, το μεροκάματο που δουλεύω, δεν αξίζει τα 100 ευρώ παραπάνω; Γιατί μου τα δίνεις με ένα κουπόνι, που ουσιαστικά με καθιστά όμηρο δικό σου»; Αυτή είναι και η λογική τους, αλλά μπορεί και την διακρίνει ο κόσμος. Δηλαδή, εγώ δεν βλέπω κόσμο που παίρνει το επίδομα, να χειροκροτεί τον Μητσοτάκη. Βλέπω πλούσιους που χειροκροτούν τον Μητσοτάκη για τα επιδόματα, γιατί νιώθουν έτσι ότι θα κρατήσουν την οργή του κόσμου συμμαζεμένη.

Ο κόσμος, περιμένει από το ΠΑΣΟΚ να μιλήσει για αυτά τα προβλήματα και υπάρχει μια γενικότερη διάθεση να μιλήσει οποιοσδήποτε για αυτά. Ο κόσμος περιμένει εναγωνίως να ακούσει τι έχει το ΠΑΣΟΚ να πει για τα προβλήματα και είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να δει κανείς πως στο debate, από τις έξι ερωτήσεις που έγιναν στον πρόεδρο, τον Νίκο Ανδρουλάκη, οι τρεις δεν αφορούσαν καν τη θεματική ενότητα. Δηλαδή, εδώ έχεις την ευκαιρία να κάνεις ερωτήσεις σε έναν αρχηγό κόμματος, ο οποίος μπορεί να είναι ρυθμιστής της επόμενης μέρας και τον ρωτάς σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, γιατί δεν συνάντησε τον Μητσοτάκη; Θεωρώ απαράδεκτο, ότι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο που τον αυριανό επίδοξο ρυθμιστή της Δημοκρατίας, του συμπεριφέρεσαι λες και είναι ένας δεύτερου επιπέδου ηγέτης.

-Στο ΠΑΣΟΚ αντί να κάνουμε δομική αυτοκριτική, κάναμε αυτομαστίγωμα. Και το κάναμε λες και ο ένας πρόεδρος ήταν καλός και ο άλλος ήταν κακός. Πιστεύω ότι η κοινωνία περιμένει από το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, να είναι εξαιρετικά δυνατό και να έχει πράγματα να πει. Όσο περισσότερο βγούμε προς τα έξω, τόσο περισσότερο θα δούμε ότι ο κόσμος μας περιμένει.

-Από αυτά που βλέπω από τις δημοσκοπήσεις, πιστεύω ότι το ΠΑΣΟΚ θα ήταν ένας πολύ καλός καταλύτης σε ό,τι αφορά τα θέματα της εξουσίας. Τι εννοώ με αυτό; Η υπερσυγκέντρωση της εξουσίας έφερε τα Τέμπη και τις υποκλοπές και την αυτοδυναμία, την οποία ήλπιζε να έχει η ΝΔ φαίνεται να τη χάνει κατά πολύ. Δεν ειπώθηκε τυχαία πως η απόλυτη εξουσία, διαφθείρει απόλυτα ειδικά και τον τρόπο με τον οποίο βλέπεις τα πράγματα. Μπορεί να μην είναι χρηματική η διαφθορά αλλά βλέπουν τα πράγματα μέσα από ένα φίλτρο και για αυτό θεωρούν πως «εντάξει και αν αλλάξω έναν σταθμάρχη, εντάξει και εάν δεν είναι πτυχιούχος ο επικεφαλής της ΕΥΠ». Υπάρχουν κάποιοι λόγοι που μπαίνουν κανόνες σε μια κοινωνία. Η υπερσυγκέντρωση της εξουσίας εκτός από το ότι κάνει κακό στην πατρίδα και στα κόμματα που εξουσιάζουν, μας κοστίζει και σε ζωές, το οποίο είναι το χειρότερο.

Τώρα είναι ευκαιρία να έρθει το ΠΑΣΟΚ και να πει, βάλτε στο τραπέζι το εξής δίλημμα: όλοι έχουμε υπηρετήσει ένα σύστημα, όλοι έχουμε αξιοποιήσει τις παθογένειές του, για να μείνουμε στην εξουσία. Αυτό όμως έχει φτάσει στα όριά του. Είσαστε έτοιμοι να κάνουμε μια προσπάθεια να διορθώσουμε κάποια από αυτές τις παθογένειες; Μπορούμε να κάνουμε αποσυγκέντρωση της εξουσίας; Μπορούμε να σπάσουμε το μονόχνοτο του εκπαιδευτικού συστήματος; Μπορούμε να δώσουμε μεγαλύτερη ελευθερία στους Έλληνες δημιουργούς να πράξουν, χωρίς να είμαστε πάνω από το κεφάλι τους; Μπορούμε να σταματήσουμε πλέον, αυτό που πρέπει να χειροκροτούμε τον Πρωθυπουργό, ακόμα και όταν γίνεται μια επιχειρηματική συμφωνία;

Ένα πρόγραμμα, έχει την εξής διάρθρωση, σκεφτείτε μια πυραμίδα όπου στην κορυφή της είναι ένα όραμα για τη χώρα. Κάτω από αυτό το όραμα, είναι κάποιες θέσεις που αφορούν τον κάθε χώρο. Την Παιδεία, την Υγεία, την Αγροτική Ανάπτυξη, τους μικρομεσαίους. Κάτω από τις προτεραιότητες, έρχονται οι προτάσεις. Το γεγονός ότι υπάρχει σύγκλιση σε κάποιες προτάσεις, δε σημαίνει ότι υπηρετείς το ίδιο όραμα. Η προγραμματική σύγκλιση της επόμενης μέρας πρέπει να γίνει σε οραματικό επίπεδο. Αν θέλουμε να απελευθερώσουμε τις δημιουργικές δυνάμεις της χώρας, αυτό δεν μπορεί να γίνει με μια ΝΔ η οποία επιμένει τα μεγάλα οικονομικά πακέτα να πηγαίνουν στα ίδια χέρια ή με ένα ΣΥΡΙΖΑ όπου όταν του δόθηκε η ευκαιρία, αντί να δώσει εξουσία στους θεσμούς που είναι κοντά στον πολίτη, ώστε να κάνουν αναδιανομή του πλούτου, τους χειραγωγήσει. Και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό του, να φύγει από τη λογική ενός κόμματος του 3%, όπου οι αποφάσεις παίρνονται από μια νομενκλατούρα και να ανοιχτεί σε μια πραγματική διάθεση, να φύγει η εξουσία από το κέντρο και να μοιραστεί όσο πιο κοντά στον πολίτη γίνεται.

-Πρώτα πρέπει να δούμε σε τι συμφωνούμε και μετά θα βρούμε τα πρόσωπα. Για παράδειγμα, έχω συνεργαστεί με πολλούς ανθρώπους και από τη Νέα Δημοκρατία και από το ΣΥΡΙΖΑ. Σε προσωπικό επίπεδο, έχω τις προτιμήσεις μου, με κάποιους δουλέψαμε καλύτερα, με κάποιους χειρότερα. Αλλά ακόμα και ένας άνθρωπος με τον οποίο έχεις δουλέψει καλά, αν έχει στηρίξει κάτι το οποίο είναι αντίθετο από τις προτεραιότητες που θέτει η πολιτική σύγκλιση, αντιλαμβάνεται κανείς ότι δεν πρόκειται να το υπηρετήσει. Άρα, πρώτον πρέπει να δούμε τι δύναμη μας δίνει ο ελληνικός λαός και δεύτερον, σε ποιες είναι οι προτεραιότητες που θα συμφωνήσουμε.

-Τι Πρωθυπουργό θέλει η απλή αναλογική; Πρώτον, θέλει κάποιον που πιστεύει στην απλή αναλογική. Πιστεύει ο κ. Μητσοτάκης στην απλή αναλογική, εφόσον μας λέει «θα σας πάω σε εκλογές μέχρι να με ψηφίσετε»; Ο κ. Τσίπρας πιστεύει στην απλή αναλογική; Αν πίστευε δεν θα έλεγε ποτέ “εγώ δεν θα κάνω Κυβέρνηση Ηττημένων”. Στην απλή αναλογική, όλοι είναι ηττημένοι, όποιος δεν πάρει 46% είναι ηττημένος. Δεν κάνει μεγάλη διαφορά αν πάρεις 28% ή 32%, γιατί έτσι και αλλιώς το 70% των Ελλήνων και των Ελληνίδων το έχεις απέναντί σου. Άρα, τι σημαίνει Κυβέρνηση Ηττημένων; Γιατί, δεν μπορεί να κάνει κάποιος Κυβέρνηση με 28%; Άρα, ούτε αυτός πιστεύει στην απλή αναλογική, αντίθετα πιστεύει στην ενισχυμένη αναλογική, την οποία θα του γίνουν πατερίτσα τα άλλα κόμματα του προοδευτικού χώρου. Άρα, πρώτα πρέπει να πιστεύεις στην απλή αναλογική, στην οποία δεν πιστεύουν. Το δεύτερο είναι πως πρέπει να κάνεις σύνθεση. Μπορεί να κάνει σύνθεση κάποιος που ψήφισε το επιτελικό κράτος; Μπορεί να κάνει σύνθεση κάποιος, ο οποίος απέρριψε το δημοψήφισμα; Και το τρίτο είναι, ότι πρέπει να δεχθείς τον έλεγχο της εξουσίας σου. Ποιος από τους δύο έχει δεχθεί έλεγχο της εξουσίας του; Αυτές είναι βασικές δικλείδες τις οποίες πρέπει να βεβαιωθεί οποιοσδήποτε συνεργαστεί σε ένα κόμμα, ότι θα είναι βασικές συνθήκες, οι οποίες θα εξυπηρετηθούν.

-Ελάχιστοι βουλευτές της Α’ Αθήνας είναι αυτοί οι οποίοι οργώνουν ακόμα την Περιφέρεια. Συνήθως εκλέγονται, πάνε, μπαίνουν στη Βουλή και μετά την ξεχνούν την πόλη.

Τα προβλήματα στην Αθήνα είναι σαν να βλέπεις τα προβλήματα της Ελλάδας ολόκληρης αλλά σε υπερθετικό βαθμό. Δηλαδή, οι ανισότητες, οι διαφορές από γειτονιά σε γειτονιά είναι τεράστιες. Η έλλειψη οράματος για την πόλη είναι προφανής πια, όπως υπάρχει και έλλειψη οράματος για τη χώρα. Εκεί αντιλαμβάνεσαι πόσο πίσω είμαστε σαν κοινωνία σε ό,τι αφορά την ανθρωποκεντρική προσέγγιση της πολιτικής. Δηλαδή, κάνουμε πολιτικά προγράμματα, φέρνουμε λεφτά από την Ε.Ε., αλλά μοιάζει να είναι όλο αυτό αποκομμένο από την καθημερινότητα του πολίτη. Όσο πιο γρήγορα πας στην πηγή των προβλημάτων, τόσο πιο γρήγορα θα βρεις και λύσεις, τις οποίες η κοινωνία τις γνωρίζει. Αυτές οι λύσεις που μέσα στη γειτονιά τις ακούς, χάνονται μέσα στους διαδρόμους των Υπουργείων και της εξουσίας.

-Δεν μπορώ να δω στα σενάρια της επόμενης Κυριακής να βγαίνει ακόμα μια ισχυρή Κυβέρνηση. Το οποίο σημαίνει ότι, όταν λέμε ότι δεν έχουμε ισχυρές Κυβερνήσεις στην Ελλάδα, εννοούμε και τη δεύτερη Κυριακή ακόμα. Ο κ. Μητσοτάκης οραματίζεται μία αυτοδύναμη Κυβέρνηση, ακόμα και αν έκανε μία αυτοδύναμη Κυβέρνηση ο κ. Μητσοτάκης, με πόσους βουλευτές θα την έκανε; Την επόμενη μέρα θα είναι σε ομηρία από 3-4 βουλευτές. Ασχολούνται μόνο με την απορρόφηση κονδυλίων από την Ε.Ε., δεν ασχολούνται καθόλου με τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα, διότι έχουν πολιτικό κόστος. Δε θα ασχοληθεί κανείς με τα θέματα Διοίκησης, δε θα ασχοληθούν με τα θέματα Αγροτικής Ανάπτυξης, μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως και τη Παιδεία και την Υγεία, ξεχάστε τα! Θα είναι μόνο διαχείριση, δεν θα υπάρχουν οι μεγάλες αλλαγές που χρειάζονται. Άρα, την επόμενη διετία, ο μόνος τρόπος για να αποκτήσουμε μία γερή Κυβέρνηση, είναι να γίνει το ΠΑΣΟΚ εταίρος ενός συνδυασμού που θα οδηγήσει τη χώρα στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται. Εμείς τις έχουμε εκφράσει και τις πιστεύουμε. Τώρα είναι ευκαιρία, να κάνουμε κάτι για να αλλάξει η χώρα, ενώ αν συρθούμε απλά σε επανειλημμένες εκλογές, για να πάρει κάποιος αυτοδυναμία, θα προκύψει μία αδύναμη αυτοδυναμία που θα θυμίζει λίγο την Κυβέρνηση του Καραμανλή του ’07, που ουσιαστικά από τη μέρα που κέρδισε, ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση, με οδυνηρά αποτελέσματα για την οικονομία.

Ακούστε εδώ τη συνέντευξή μου στον ραδιοφωνικό σταθμό Επικοινωνία FM 94.0, με τους Γιώργο Μισιάκα και Δημήτρη Δημακόπουλο.

https://youtu.be/0mPxhg6l89w