Πώς θα απογειώσουμε τον τουρισμό σε Θράκη, Θεσσαλία, Ήπειρο, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο
Ομιλία μου στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Τουρισμού – 25.10.2023
Αγαπητές συναδέλφισσες και αγαπητοί συνάδελφοι,
Δεν θα ακολουθήσω την πρακτική όσων κάνουν άγονη αντιπολίτευση. Αντίθετα, θα αφιερώσω τον χρόνο να γαργαλίσω τη φαντασία σας.
Φανταστείτε λοιπόν μια οικογένεια τεσσάρων – πέντε ατόμων στο εξωτερικό, διαφορετικών ηλικιών και ενδιαφερόντων, να ετοιμάζονται για διακοπές.
Όπως εκατομμύρια τέτοιες οικογένειες, παρέες, ομάδες, σύλλογοι σε όλο τον κόσμο, που έχουν χρόνο και χρήματα.
Ψάχνουν όμως εμπειρίες. Εμπειρίες που θα τους «αλλάξουν τη ζωή», που «θα δώσουν στη ζωή τους περιεχόμενο». Με μόνη διαφορά ότι η καθεμιά και ο καθένας τους ψάχνει τη δική του.Κάποιες ή κάποιοι θέλουν να χαλαρώσουν σε μια παραλία. Άλλοι θέλουν να πάνε για περιπάτους στην εξοχή.
Άλλες για ψάρεμα, ιστιοπλοΐα, surfing, rafting, trekking. Άλλες και άλλοι θέλουν να γνωρίσουν τους κατοίκους μιας περιοχής, να γευθούν το τοπικό φαγητό, να δοκιμάσουν κρασιά που δεν έχουν ξαναπιεί.
Κάποιες θέλουν να παρακολουθήσουν μια αρχαιολογική ανασκαφή. Είναι και ένας φυσιοδίφης που λατρεύει να ανακαλύπτει τη χλωρίδα και την πανίδα μιας περιοχής.
Ίσως, για κάποιες ή κάποιους από αυτούς, αυτό είναι το πρώτο ταξίδι που θα πάνε στη ζωή τους. Ή μπορεί να γνωρίζουν ότι αυτό είναι το τελευταίο τους. Γι’ αυτό θέλουν να έχει νόημα.
Αυτή τη δίψα για εμπειρίες, αυτά τα 34 είδη τουρισμού, μερικά από τα οποία σας περιέγραψα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού τα έχει βάλει κάτω από τον τίτλο «Τουρισμός Περιπέτειας».
Οι περισσότεροι προορισμοί του κόσμου μπορούν να περηφανευτούν ότι προσφέρουν μέχρι 10 τέτοιες εμπειρίες σε ένα μέρος.
Η Ελλάδα έχει πέντε υπέροχες περιοχές που μπορούν να προσφέρουν πάνω από 25 η καθεμία. Μια – δυο μπορούν να προσφέρουν πάνω από 30.
Είναι οι περιφέρειες Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδος και Πελοποννήσου.
Πέντε από τις πιο φτωχές Περιφέρειες της Ευρώπης.
Πέντε από τις πιο φτωχές τουριστικά Περιφέρειες της Ελλάδας.
Πέντε Περιφέρειες που ακόμα «πουλούν» τους εαυτούς τους ως φθηνότερο υποκατάστατο ενός ελληνικού νησιού.
Ενώ, είναι προικισμένες για να αναπτύξουν καλύτερα από κάθε περιοχή του κόσμου, μια μορφή τουρισμού που διαρκεί όλο το χρόνο, που φέρνει πολλά λεφτά και χρειάζεται ελάχιστες υποδομές.
Φανταστείτε να θέταμε ως εθνικό στόχο να αναπτύξουμε αυτόν τον τουρισμό, σε αυτές τις περιοχές. Πολύ στοχευμένα και συγκεκριμένα.
Και φανταστείτε να πετυχαίναμε. Θα μπορούσαμε να μιλούμε για μια επιτυχία αντίστοιχη της Ιρλανδίας. Όπου κάποτε η θέση του Προέδρου του ΕΟΤ Ιρλανδίας ήταν θέση – ψυγείο και μια ομάδα την έκανε ηγέτιδα δύναμη στον τουρισμό. Αυτό σημαίνει όραμα.Τι πρέπει να γίνει για να αναπτυχθεί αυτό το είδος τουρισμού στην Ελλάδα; Το μυστικό είναι ο συντονισμός όλων των φορέων που μπορούν να συμβάλουν.
Διότι η οικογένεια που μόλις φανταστήκατε, η παρέα, ο σύλλογος, δεν έχουν τον χρόνο να πάνε βλέποντας και κάνοντας. Δεν θα πούνε: «Θα πάω στη Θράκη. Και όταν φτάσω εκεί θα δω τι έχει, από αρχαιολογικούς χώρους, κρασιά, διαδρομές για περιπάτους, αναρρίχηση και ποτάμια».
Θα ψάξουν άλλες οικογένειες, παρέες και ομάδες, που επισκέφτηκαν τη Θράκη, πέρασαν καλά και την προτείνουν.
Αλλά για να γίνει αυτό πρέπει η Θράκη, η Ήπειρος, η Στερεά και η Πελοπόννησος να προσελκύσουν τους πρώτους επισκέπτες και να τους προσφέρουν μια μοναδική, ολιστική, εμπειρία.
Οι περιοχές που κάνουν σωστά αυτή τη δουλειά, έχουν όλους τους φορείς γύρω από ένα τραπέζι συντονισμού: Ξενοδοχεία, εστιατόρια, ξεναγούς, αρχαιολόγους, δασοφύλακες, τοπικούς τραπεζίτες, συνεταιρισμούς τοπικών προϊόντων, επιμελητήρια μικρομεσαίων, τους πάντες, για να δουν τι μπορεί να προσφέρει ο καθένας.
Μαζί σχεδιάζουν, μαζί χτίζουν, μαζί προβάλλονται. Μαζί διεκδικούν και μαζί χαίρονται αυτό που δημιούργησαν.
Το κεντρικό κράτος, όπου χρειάζεται, τους δίνει γνώση, πόρους, υποδομές. Λειτουργεί, δηλαδή, επιτελικά και επικουρικά. Δεν καπελώνει.
Για να αναπτύξουμε αυτό το είδος «τουρισμού περιπέτειας» ή καλύτερα να το πω «τουρισμού εμπειριών», για να προσθέσω και άλλα είδη που προσφέρει η Ελλάδα, όπως ο οινοτουρισμός και ο γαστρονομικός, θα κάναμε τις εξής κινήσεις:
- Θα πηγαίναμε στην κάθε Περιφέρεια και θα καλούσαμε τους φορείς που ονόμασα πριν.
- Θα μιλούσαμε μαζί τους, παρουσιάζοντας το όραμα αυτού του είδους τουρισμού.
- Θα τους ρωτούσαμε αν θέλουν να το αναπτύξουν, τι έχουν και τι τους λείπει για να το κάνουν πράξη.
- Και πριν φύγουμε, θα ζητούσα από αυτούς ένα συντονιστικό όργανο με το οποίο να μιλάω μια φορά το μήνα, για να τους λύνω θέματα και να προχωρούν τα πράγματα.
- Τη σωστή ώρα, θα τους βοηθούσα να ετοιμάσουν ένα πρόγραμμα επικοινωνίας όλων των δραστηριοτήτων που θέλουν να συντονίσουν.
Και μόνο μια από τις πέντε Περιφέρειες να πετύχαινε τον στόχο της, θα είχαμε κάτι να χειροκροτήσουμε όλες οι Ελληνίδες και όλοι οι Έλληνες μαζί και την ίδια ώρα θα δημιουργούσαμε πρότυπα για να δοκιμάσουν και οι άλλες.
Ωραία εικόνα δεν είναι; Ιδανική.
Τώρα κοιτάξτε, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, το Νομοσχέδιό σας. Τι βλέπετε;
Ένα κεντρικό όργανο περιφερειακής ανάπτυξης, υπό την Υπουργό, με όλους τους Περιφερειάρχες μέσα. Λες και από εκεί, στο Υπουργείο, θα γεννηθεί τουρισμός στη Θράκη. Λες και η Κρήτη, περιμένει από εσάς να τους πείτε πως αναπτύσσεται ο τουρισμός σε νησιά.Τι άλλο βλέπουμε στο Νομοσχέδιο; Ένα κεντρικό όργανο Οινοτουρισμού. Πάλι υπό την Υπουργό. Πάλι απομονώνοντας ένα είδος τουρισμού, αντί να το συνδέετε με όλους τους άλλους.
Μέχρι και το ναυάγιο στη Ζάκυνθο το φέρνετε στις αρμοδιότητες του κέντρου, αντί να τους δώσετε τα εργαλεία να το προστατεύσουν και να το προβάλλουν.
Και τι κάνετε με τα ιαματικά; Πάλι στο κέντρο και πάλι στην απομόνωση. Ούτε συνδέετε τον ιαματικό, με τόσα αλλά είδη τουρισμού. Ούτε όμως τους δίνετε τα εργαλεία για να διορθώσουν αυτά που έγιναν λάθος.
Μόνο κοιτάτε να ελέγξετε την ιδιοκτησία τους. Γιατί δεν χωρίζετε την ιδιοκτησία από τη διαχείριση, όπως γίνεται με τις περισσότερες τουριστικές μονάδες στον κόσμο;
Αφήστε την ιδιοκτησία στους Δήμους και αφήστε τους να διαλέξουν αν θα τα διαχειριστούν οι ίδιοι ή θα προσλάβουν μια εταιρία, με την δική σας βοήθεια, που θα μαζέψει όλες τις ιαματικές που δεν λειτουργούν σωστά σε ειδικούς που ξέρουν τι να κάνουν.
Σας βάζω δύσκολα ε; Προφανώς.
Πόσο δύσκολο πρέπει να είναι, σε ένα κράτος όπου η υπηρεσία δασών είναι στην Ομόνοια, να φανταστεί περιφερειακή ανάπτυξη στην Περιφέρεια;
Πόσο δύσκολο πρέπει να είναι, για μια Κυβέρνηση που δεν αφήνει ευρώ να επενδυθεί αν δεν περάσει πρώτα από το Μαξίμου, να φανταστεί να δίνει χρήματα σε ένα συντονιστικό όργανο της Περιφέρειας να κάνει την δική της ανάπτυξη.
Και πόσο δύσκολο πρέπει να είναι για ένα Υπουργείο, που πάντα κρατούσε όλα τα περιουσιακά στοιχεία στα χέρια του, να παραδώσει τέτοια περιουσία στις τοπικές κοινωνίες;
Ξέρω πόσο δύσκολο είναι, διότι εμείς, ως Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, το κάναμε.
Και εκεί που τα περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου αράχνιαζαν άρχισαν να δουλεύουν και να τα χαίρονται οι τοπικές κοινωνίες.
Γήπεδα που άνοιξαν για νέες και νέους. Παραλίες που άρχισαν να φέρνουν χρήμα στις τοπικές κοινωνίες. Κτήρια εγκαταλελειμμένα που απέκτησαν ζωή και νόημα. Αυτό είναι το αποτέλεσμα όταν ανοίγεις δρόμους και δοκιμάζεις καινούργια πράγματα.
Και το αντίθετο είναι να κάνεις το ίδιο πράγμα, ξανά και ξανά, περιμένοντας διαφορετικό αποτέλεσμα. Να συγκεντρώνεις, όταν πρέπει να αποσυγκεντρώσεις. Να καπελώνεις, όταν πρέπει να απελευθερώσεις. Να απομονώνεις, όταν πρέπει να δημιουργείς συνέργειες.
Αλλά αυτό είναι το Νομοσχέδιό σας. Το ίδιο πράγμα, ξανά και ξανά, περιμένοντας διαφορετικό αποτέλεσμα. Είναι κρίμα. Και για τον Τουρισμό και για αυτές τις άμοιρες περιοχές που καταδικάζετε να μην αναπτυχθούν ποτέ.
Για αυτόν τον λόγο θα καταψηφίσουμε το Νομοσχέδιο.
Παρακάτω θα δείτε ολόκληρη την ομιλία μου: