Οι πολιτικές εξελίξεις σε μια Δημοκρατία καθορίζονται από εθνικές πολιτικές προτεραιότητες και τη δυνατότητα των κομμάτων να ανταπεξέλθουν σε αυτές. Δεν καθορίζονται από μικροκομματικά συμφέροντα και προσωπικές αγωνίες για καρέκλες. Εκτός από την Άμυνα και την Εξωτερική Πολιτική, στις οποίες έχει επιτευχθεί στοιχειώδης συναίνεση μεταξύ των κομμάτων, οι πυλώνες που θα καθορίσουν το άμεσο και μεσοπρόθεσμο μέλλον της Ελλάδας είναι τρεις: η Δημοκρατία, η Οικονομία και η Παιδεία. Ποιο κόμμα μπορεί να ανταπεξέλθει σε μια τόσο απαιτητική ατζέντα;

Με τα σημερινά δεδομένα, η Νέα Δημοκρατία αδυνατεί να σχηματίσει ισχυρή κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ αδυνατεί να επαναλάβει το πλειοψηφικό ρεύμα του 2015, όσους εκλογικούς γύρους και αν προκαλέσουν. Έτσι, για πολλούς, το ΠΑΣΟΚ, το μόνο κόμμα που ενισχύει την πρότερη δύναμή του, είναι και ο πολιτικός χώρος που μπορεί να δώσει διέξοδο στο αδιέξοδο στο οποίο μας οδηγεί η πόλωση των πρώτων. Με λίγα λόγια, κρατάει το κλειδί των εξελίξεων.

Η πρώτη προτεραιότητα που καλείται να αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση, είναι οι θηριώδεις και επίμονες ανισότητες σε εισόδημα, ευκαιρίες δημιουργίας και πρόσβαση σε πόρους μέσα στην Ελληνική κοινωνία. Είναι η συνθήκη που οδηγεί χιλιάδες Ελληνικά νοικοκυριά σε φτωχοποίηση αλλά και στη διάλυση της κοινωνικής συνοχής. Αν δεν αντιμετωπίσουμε τη γάγγραινα της ανισότητας άμεσα, σε λίγο θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε προβλήματα Δημοκρατίας, ακόμα πιο καταστροφικά από τις παρακολουθήσεις του κ. Μητσοτάκη.

Η πάταξη της ανισότητας και η αναδιανομή του πλούτου σε μια σύγχρονη κοινωνία ξεκινάει από τη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης. Δηλαδή, τη ριζική αύξηση των πολιτών που συμμετέχουν σε δραστηριότητες που αυξάνουν τον κοινωνικό, πολιτισμικό και οικονομικό πλούτο της χώρας. Αν σήμερα χιλιάδες νοικοκυριά παραμένουν «εκτός παιχνιδιού», αυτό συμβαίνει διότι δεν έχουν πρόσβαση σε γνώση και χρήμα -δύο απαραίτητες συνθήκες κάθε σύγχρονης οικονομίας- και σε εξουσία, βασική ανάγκη σε μια κοινωνία με τριτοκοσμική αντίληψη ιεραρχίας.

Γι’ αυτό, διεύρυνση της παραγωγικής βάσης μπορεί να γίνει μόνο μέσα από μια γενναία και ριζοσπαστική αποσυγκέντρωση της εξουσίας. Μεταφέροντας δηλαδή εξουσίες, πόρους και γνώση με διαφάνεια και λογοδοσία από την κεντρική εξουσία σε συλλογικότητες που μπορούν να αδράξουν ευκαιρίες για το καλό των μελών τους. Τέτοιες είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που μπορούν να αξιοποιήσουν τοπικό πλούτο, οι Συνεταιρισμοί που μπορούν να ανοίξουν νέες αγορές και τα Επιμελητήρια που μπορούν να οργανώσουν μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να γίνουν ανταγωνιστικές. Κομβικό ρόλο στην αποσυγκέντρωση της εξουσίας παίζουν τα τοπικά Πανεπιστήμια τα οποία επίσης πρέπει να διεκδικήσουν την ανεξαρτησία τους από ένα πολιτικό σύστημα που τα καταδικάζει σε οπισθοδρόμηση. Η συνεργασία τέτοιων συλλογικοτήτων μπορεί να δημιουργήσει νέες αγορές και να ανοίξει οικονομικές πόρτες για χιλιάδες Ελληνίδες και Έλληνες που σήμερα νιώθουν την εξουσία να τους εγκαταλείπει.

Αν υπάρχει ένα κόμμα που έχει πάρει τα εύσημα της κοινωνίας, σε ότι αφορά την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων, είναι το ΠΑΣΟΚ. Στα θέματα Δημοκρατίας και αποσυγκέντρωσης της εξουσίας έκανε τομές, στα θέματα ανισότητας σε πόρους και πρόσβαση έδωσε διέξοδο και είναι το μόνο κόμμα που κατάφερε να δημιουργήσει συναίνεση σε θέματα παιδείας και πολιτισμού. Σε αυτούς του χώρους κινείται με άνεση και έχει πολιτικό δυναμικό αξιοζήλευτο από όλα τα πολιτικά κόμματα. Τώρα, είναι η ώρα να προτάξουμε μια τέτοια πολιτική ατζέντα που θα μας βρει την επόμενη μέρα ρυθμιστές των εξελίξεων.