Πατριωτική Οικονομία: Ένα μοντέλο ανάπτυξης με το κράτος δίπλα στους ανθρώπους της δημιουργίας
Συνέντευξη στο Περιοδικό του ΕΒΕΑ
Κύριε Γερουλάνε έχετε δηλώσει, «πατριωτική είναι μια οικονομία η οποία επενδύει ενεργά στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής και ανοίγει αγορές για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες στο εξωτερικό». Ποια σημεία του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου Εξωστρέφειας θεωρείτε αναγκαίο να βελτιωθούν για να συμμετάσχουν, δυναμικότερα, οι εξαγωγές στην οικονομία;
Η ελληνική επιχειρηματικότητα, ως μέρος μιας παγκόσμιας ελεύθερης αγοράς, ανταγωνίζεται στην ανηφόρα. Ανταγωνίζεται διεθνώς παίκτες χωρών που δεν τηρούν βασικούς κανόνες, που εμείς έχουμε επιβάλει στις επιχειρήσεις μας για να προστατεύουμε τον εργαζόμενο και τις συνθήκες εργασίες, τις συνθήκες παραγωγής και την προστασία του περιβάλλοντος, τα δικαιώματα και την προστασία του καταναλωτή. Ένα εργοστάσιο που υποχρεώνεται να βάζει φίλτρα για να μην μολύνει την ατμόσφαιρα, μπορεί να φύγει και να πάει στην Ανατολή, με πιο φθηνό εργατικό δυναμικό και να μολύνει ακριβώς τον ίδιο αέρα που αναπνέουμε όλοι μας, σήμερα. Στη δική μου εταιρία ιχθυοκαλλιέργειας απαγορεύεται η χρήση ορμονών (και πολύ σωστά) αλλά κανένας στην Ευρώπη δεν ελέγχει τι τροφές χρησιμοποιήθηκαν στις εισαγωγές από μη ευρωπαϊκές χώρες. Μια ελληνική εταιρία τσιμέντου πάει στην Αίγυπτο να «χτυπήσει» μια δουλειά και η Κίνα «αγοράζει» την Αίγυπτο. Πού θα πάει αυτή η κατάσταση; Σήμερα, αντί να εξευρωπαΐζουμε εμείς τον κόσμο, ο κόσμος να ζητάει την μπανανοποίησή μας. Είναι τρέλα, να συνεχίζουμε έτσι. Έλεγε ο Μπακούνιν, «το να είσαι νηφάλιος σε έναν κόσμο ανισόρροπων είναι, και αυτό, μια μορφή τρέλας». Αυτό, λοιπόν, είναι σήμερα η Ευρώπη. Η μόνη Ήπειρος που δεν στηρίζει ενεργά τα προϊόντα της, τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις της. Όμως, μεμονωμένες χώρες, στα όρια της ευρωπαϊκής πολιτικής, όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία, το κάνουν. Εμείς, επιμένουμε «βασιλικότεροι του βασιλέως». Αυτό που περιγράφω, όταν μιλάω για μια Πατριωτική Οικονομία, είναι ένα μοντέλο ανάπτυξης που το κράτος θα σταθεί, με κάθε νόμιμο μέσο, δίπλα στους Έλληνες ανθρώπους της δημιουργίας, είτε αυτοί είναι εργαζόμενοι, είτε αυτοί είναι μικροί, μεσαίοι ή μεγάλοι επιχειρηματίες. Με σχέδιο, συνεργασία, μείωση της γραφειοκρατίας, στοχευμένη έρευνα από τα ελληνικά πανεπιστήμια σε θέματα όπως η γεωργία, ο τουρισμός και το φάρμακο, υποστήριξη νεοφυών επιχειρήσεων που καινοτομούν, πόρους για τη σωστή οργάνωση της παραγωγής και την προώθηση των προϊόντων. Θέλουμε εξαγωγές και εξωστρέφεια; Αυτό δεν θα γίνει με μονοπώλια, που χρηματοδοτεί ο Έλληνας πολίτης μέσα από την ακρίβεια. Θα γίνει με ανταγωνισμό και στήριξη, ώστε να βγάλουν οι Έλληνες επιχειρηματίες τον καλύτερό τους εαυτό.
Όπως ασκείται, σήμερα, η πολιτική εξωστρέφειας θεωρείτε εφικτό τον στόχο, οι εξαγωγές μας να ανέλθουν στο 60% του ΑΕΠ, έως το 2027;
Στην πολιτική μπορείς πάντα να βρίσκεις έναν δείκτη, για να ικανοποιείς τη ματαιοδοξία σου, που συνήθως δεν έχει καμία σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της χώρας. Τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά στην κοινωνία και στην οικονομία μας. Προσωπικά, οι δείκτες που θέλω να βελτιωθούν είναι, για παράδειγμα, της πρόσβασης μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τραπεζικό δανεισμό και ευρωπαϊκά κονδύλια. Όσο δεν βάζουμε περισσότερες Ελληνίδες και Έλληνες στο παιχνίδι της ανάπτυξης, αφήνουμε αναξιοποίητο το δυναμικό της οικονομίας μας και, μέσα από τις ανισότητες που δημιουργούνται, υπονομεύουμε τη Δημοκρατία μας.
Στο πεδίο των μεταρρυθμίσεων ποιες προτεραιότητες βάζετε;
Την ασυδοσία του κεντρικού πολιτικού συστήματος. Είναι η μεγαλύτερη πηγή φόβου για τον πολίτη και ανασφάλειας για τους επενδυτές. Πάλι, αυτές τις μέρες, η Κυβέρνηση έφερε Νόμο που ανατρέπει κάτι που επιτρέπονταν, μέχρι πριν λίγο καιρό, στη βραχυχρόνια μίσθωση. Και αντί να δώσει λίγο χρόνο στις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν και να αποσβέσουν την επένδυσή τους, αλλάζει τους κανόνες. Σοβαρές επενδύσεις δεν πάνε σε χώρες με ασόβαρες πολιτικές.
Εκτιμάτε ότι η Ελλάδα είναι μία χώρα φιλική στην επιχειρηματικότητα;
Η χώρα μας είναι εξαιρετικά φιλική σε επιχειρηματίες που θέλει η Κυβέρνηση. Καθώς και σε αεριτζίδικο κεφάλαιο από το εξωτερικό που αγοράζει ελληνικές υποδομές και real estate, πολλές φορές με ελληνικό τραπεζικό χρήμα. Επίσης, είναι εξαιρετικά φιλική σε όλα τα ολιγοπώλια που αισχροκερδούν. Κατά τα άλλα, στη χώρα μας ακόμα φορολογείται το επάγγελμα και όχι το εισόδημα. Ο μικρομεσαίος επιχειρηματίας και ο ελεύθερος επαγγελματίας αντιμετωπίζονται εκ προοιμίου ως φοροφυγάδες, γιατί το κράτος έχει αποτύχει στον ρόλο του ελέγχου. Ο τραπεζικός δανεισμός, για τη συντριπτική πλειοψηφία όσων Ελλήνων θέλουν να επιχειρήσουν, είναι σύντομο ανέκδοτο, το ίδιο και η πρόσβαση σε πόρους ΕΣΠΑ και ΤΑΑ. Η Ελλάδα θα γίνει φιλική στην επιχειρηματικότητα, όταν οι κανόνες ισχύουν για όλους και τους τηρεί, πρώτο, το κράτος.
Έχετε επισημάνει ότι πρέπει να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξης. Διότι, αυτό που έχουμε τώρα, δημιουργεί στρατιές νεόπτωχων. Ποια είναι τα εργαλεία για ουσιαστική αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου;
Πώς θα αλλάξουμε το παραγωγικό μοντέλο; Διευρύνοντας την παραγωγική μας βάση. Πώς θα γίνει αυτό; Βάζοντας, συνεχώς, όλο και περισσότερους Έλληνες και Ελληνίδες στο παιχνίδι της ανάπτυξης. Πώς θα γίνει αυτό; Ενεργοποιώντας, συντονίζοντας και βάζοντας στη διάθεση των τοπικών κοινωνικών και του μικρομεσαίου επιχειρηματία, 5 εργαλεία:
Πρώτον, τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας, δηλαδή τη φύση, τον πολιτισμό και το ανθρώπινο δυναμικό μας, πηγές που μέχρι σήμερα υποαξιοποιούνται ή αξιοποιούνται από λίγους ή φεύγουν στο εξωτερικό.
Δεύτερον, δίπλα στις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας, απαιτείται να συνταχθούν η δημόσια περιουσία και τα χρήματα που έρχονται από το εξωτερικό. Μία δημόσια περιουσία που σήμερα βρίσκεται «παρκαρισμένη», υπό την ανικανότητα ενός Υπερταμείου, που ούτε ξέρει τι έχει, ούτε ξέρει τι να το κάνει. Ενώ, ο πρωτοφανής όγκος χρημάτων από το εξωτερικό, που θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν τη μετάβαση σε νέο αναπτυξιακό μοντέλο, αφήνουν πολύ μικρότερο αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία, από αυτό που θα μπορούσαν.
Τα δύο τελευταία, αλλά εξίσου κρίσιμα, εργαλεία που πρέπει να μπουν στην υπηρεσία μιας Πατριωτικής Οικονομίας, είναι το φορολογικό σύστημα και οι τράπεζες. Έχουμε, πλέον, όλα τα εργαλεία για να διασταυρώνουμε στοιχεία ώστε να φορολογούμε το πραγματικό εισόδημα αντί για το επάγγελμα και να εντοπίζουμε πλούτο εκεί που, πραγματικά, υπάρχει. Ενώ στο τραπεζικό σύστημα, επείγει η ενίσχυση του ανταγωνισμού με νέα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που μπορούν να εξυπηρετήσουν τους μικρότερους παίκτες της οικονομίας, κάτι που υποστηρίζει και η Τράπεζα της Ελλάδος.
Αν αξιοποιηθούν σωστά αυτά τα εργαλεία, η ελληνική επιχειρηματικότητα θα αλλάξει επίπεδο και μαζί της θα αλλάξει επίπεδο και η ελληνική οικονομία. Μην ξεχνάμε πως η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην έκθεσή της για τις επιδόσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ΕΕ το 2023, διαπιστώνει, μεταξύ άλλων, πως σύμφωνα με όλους τους δείκτες, τα τελευταία τρία χρόνια και παρά τον πληθωρισμό, «οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είχαν μεγαλύτερη ανάπτυξη και επέδειξαν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε σχέση με τα άλλα μεγέθη επιχειρήσεων, αποδεικνύοντας για ακόμη μία φορά τη σημασία τους για την ευρωπαϊκή οικονομία». Δημιούργησαν, μάλιστα, σχεδόν 4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, πολύ περισσότερες από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.