Ώρα να μεταφέρουμε εξουσίες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση
Συνέντευξη Παύλου Γερουλάνου στην εφημερίδα Δημοκρατική Φωνή της Ηπείρου
ΕΡ: Σχεδόν δύο χρόνια παρουσίας & δράσης μετρά η Δημοτική σας παράταξη εντός Δημοτικού Συμβουλίου Αθηνών. Του μεγαλύτερου Δήμου της χώρας. Τι εμπειρίες αποκομίζετε μέχρι σήμερα;
Oι Δήμοι έχουν αποδειχθεί πολύ πιο αποτελεσματικοί από το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα. Αφουγκράζονται καλύτερα τις απαιτήσεις της κοινωνίας, ανταποκρίνονται ταχύτερα στις απαιτήσεις των πολιτών, μάχονται πολιτικά αλλά συνεργάζονται και διαπαραταξιακά για το καλό της τοπικής κοινωνίας. Αυτά δηλαδή που απαιτεί σήμερα ο πολίτης. Είναι καιρός να καταλάβουμε ότι το πείραμα του ΠΑΣΟΚ στην αυτοδιοίκηση, σε μεγάλο βαθμό, πέτυχε, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στην αρχή και παρά την πατερναλιστική στάση της πολιτείας. Έχει ακόμα προβλήματα, αλλά αυτά δεν είναι τίποτα μπροστά στις αγκυλώσεις του κεντρικού πολιτικού συστήματος. Συνεπώς, είναι σωστή η στιγμή να μεταφέρουμε στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης σημαντικές εξουσίες μέσα από μεταρρυθμίσεις που διασφαλίζουν διαφάνεια και λογοδοσία. Όχι απλά την αρμοδιότητα να κάνουν πράγματα όπως τα κάνει το κεντρικό κράτος αλλά την εξουσία και τα εργαλεία να διευκολύνουν τη ζωή όλων μας. Αντί να αντιμετωπίζουμε τις αρρυθμίες της φοβικά και να επιστρέφουμε στο παρελθόν, όπως προτείνει με νέο νόμο η Νέα Δημοκρατία, αξίζει να κοιτάξουμε μπροστά, να βάλουμε τις Περιφέρειες και τους Δήμους πιο βαθιά στην διαδικασία διαχείρισης της εξουσίας και να διασφαλίσουμε ότι τα λάθη τους θα διορθωθούν μέσα από καθαρές αρμοδιοτητες και αποτελεσματικές διαδικασίες.
ΕΡ: Η ηγεσία του Υπουργείο Εσωτερικών φέρνει ν/σ για νέο εκλογικό σύστημα στην τοπική αυτοδιοίκηση . Σ’ αυτήν την συζήτηση θεωρείτε οι προτάσεις των αιρετών ακούγονται από την Κεντρική Κυβέρνηση;
Εξαρτάται από ποιους αιρετούς εννοείτε. Οι συντηρητικοί αιρετοί θέλουν όλα να μείνουν ίδια ή να πάνε πίσω. Θέλουν περισσότερα χρήματα, λιγότερες αρμοδιότητες και λιγότερη διαφάνεια. Υπερασπίζονται ένα «κράτος πατερούλη» που τους λέει τι θα κάνουν και τους προικίζει επιλεκτικά. Οι προοδευτικοί δήμαρχοι θέλουν περισσότερη ελευθερία να εξυπηρετήσουν τους δημότες τους. Ζητούν διαδικασίες και εργαλεία αλλά και την ευελιξία να λύνουν προβλήματα με δικό τους τρόπο. Βασική αρχή για να αποκτήσουν εξουσία είναι να λογοδοτούν και η λογοδοσία των Δημάρχων περνά μέσα από περισσότερη δημοκρατία. Το σημερινό νομοσχέδιο της κυβέρνησης μειώνει την δημοκρατία, μειώνει τον ρόλο των δημοκρατικά εκλεγμένων αιρετών και αυξάνει την δύναμη του Δημάρχου. Με λίγα λόγια μας πάει πολλά χρόνια πίσω. Πιστεύω, ότι κάθε δήμαρχος που σέβεται τον εαυτό του και τον θεσμό που εκπροσωπεί πρέπει να ταχθεί κατά του νομοσχεδίου και να απαιτήσει ένα νομοσχέδιο που δεν ασχολείται μόνο με το πώς εκλέγονται οι Δήμαρχοι αλλά με το πώς θα ανταποκρίνονται ακόμα καλύτερα στις απαιτήσεις των πολιτών.
ΕΡ: Η πανδημία θέτει νέα διλήμματα και προκλήσεις στην Κοινωνία. Τι σχέδιο χρειάζεται η χώρα το επόμενο διάστημα; Μπορεί το πολιτικό μας σύστημα να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων προτείνοντας συγκεκριμένες λύσεις;
Ένα σωστό σχέδιο πρέπει να θέτει μια και μόνη προτεραιότητα: τη δίκαιη κατανομή του κοινωνικού και οικονομικού πλούτου που υπόσχεται να δημιουργήσει. Τι νόημα έχει ένα σχέδιο που παράγει δισεκατομμύρια για λίγους που θα φύγουν την άλλη μέρα στο εξωτερικό; Όλοι συμφωνούμε ότι το σχέδιο θα πρέπει να οδηγεί στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Πώς θα αλλάξεις το παραγωγικό μοντέλο της χώρας όμως αν δεν διευρύνεις την παραγωγική της βάση; Αν δεν βάλεις περισσότερους Έλληνες στο «παιχνίδι»; Γι αυτό εμείς λέμε ότι το παραγωγικό μοντέλο θα αλλάξει μόνο με διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, και η παραγωγική βάση θα μεγαλώσει μόνο όταν αρχίσεις να δημιουργείς κοινωνικές συλλογικοτήτες γύρω από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές της χώρας. Όπου δηλαδή υπάρχουν αναξιοποίητες πηγές πλούτου θα πρέπει να οργανώνουμε συνεργασίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Επιμελητήριων, των Πανεπιστημίων και των Συνεταιρισμών για να τις αξιοποιήσουν. Μπορούν στην σημερινή τους μορφή; Όχι ακόμα. Για δύο λόγους: πρώτον, ότι δεν έχουν μάθει να συνεργάζονται μεταξύ τους και όλοι περιμένουν από το κεντρικό πολιτικό σύστημα. Δεύτερον, διότι δεν έχουν την εξουσία να το κάνουν. Με ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίσουν διαφάνεια, διαβούλευση και λογοδοσία πρέπει να περάσουμε σε αυτούς τους φορείς εξουσία, πραγματική δύναμη από το κεντρικό πολιτικό σύστημα, για να είναι πάντα στο πλευρό του πολίτη. Με λίγα λόγια για να οδηγήσουμε τη χώρα σε δίκαιη αναπτυξιακή προοπτική πρέπει να δυναμώσουμε τους δημοκρατικούς μας θεσμούς και να πάμε την εξουσία όσο πιο κοντά στον πολίτη γίνεται. Σήμερα, κανένα κόμμα δεν μιλά για τέτοιες λύσεις διότι αυτό απαιτεί αναδιανομή της εξουσίας και λίγοι ενεργοί πολιτικοί είναι έτοιμοι να διεκδικήσουν την εξουσία για να τη μεταβιβάσουν σε άλλους. Γι αυτό πιστεύω ότι θα χρειαστεί μια νέα φουρνιά πολιτικών που θα μπορεί να δει την πολιτική σημασία μιας τέτοιας αλλαγής.
ΕΡ: Έχει ξεκινήσει στον Δημόσιο Διάλογο η συζήτηση για την κεντροαριστερά και την επόμενη ημέρα στο ΚΙΝΑΛ. Εσείς ανέκαθεν δηλώνατε ΠΑΣΟΚ. Θα διεκδικήσει ο Παύλος Γερουλάνος την ηγεσία του χώρου;
Σήμερα, πρώτη και μόνη μας προτεραιότητα όλων μας, όλων των Ελλήνων, είναι να βγούμε από την υγειονομική κρίση και να βάλουμε τις βάσεις για να λύσουμε την οικονομική που έρχεται. Αυτές είναι οι αγωνίες της κοινωνίες και αυτές πρέπει να είναι και οι δικές μας. Σε αυτό το πολιτικό περιβάλλον, ο κόσμος δεν θέλει να μας βλέπει να τρωγόμαστε αλλά να συνεργαζόμαστε για να φέρουμε πρακτικές λύσεις στο τραπέζι. Η ομάδα μου και εγώ έχουμε αφιερωθεί σε αυτό με πρώτο μέλημα τις λύσεις που θα διευρύνουν την παραγωγική βάση της χώρας. Πώς δηλαδή θα αξιοποιήσουμε τις αναξιοποίητες πηγές πλούτου στη χώρα ώστε να κρατήσουμε τη νέα γενιά εδώ και να μοιράσουμε δίκαια τον πλούτο που θέλουμε και μπορούμε να δημιουργήσουμε. Είναι το πρώτο βήμα για να οδηγήσουμε σωστά την επόμενη μέρα.