Για την κρίση των κομμάτων της σοσιαλδημοκρατίας αλλά και τις αλλαγές που απαιτούνται για να κερδίσουν εκ νέου την εμπιστοσύνη των πολιτών μίλησε ο Παύλος Γερουλάνος, στο πλαίσιο του 25ου Συνεδρίου του Διεθνούς Κέντρου Ούλωφ Πάλμε, που πραγματοποιήθηκε χθες με θέμα «Από την ανησυχία στην πίστη για το μέλλον», στη Στοκχόλμη.

Σε συζήτηση – πάνελ που συμμετείχε με τον Matthias Ecke του γερμανικού SPD, τόνισε την ανάγκη δημιουργίας νέων δομών σε κόμματα και κράτος, που θα εμβαθύνουν τη δημοκρατία και θα φερουν πιο κοντά τον πολίτη στην εξουσία. Αναφερόμενος στο ΠΑΣΟΚ υπογράμμισε  την ανάγκη ύπαρξης νέου πολιτικού περιεχομένου τονίζοντας τη δουλειά που πρέπει να γίνει για να καλυφθεί το κενό αυτό.

Ακολουθούν τα βασικά σημεία από την τοποθέτηση του Π. Γερουλάνου:

  • Τι πρέπει να αλλάξει; Η πολιτική πρόταση ή τα κόμματα του χώρου;

Πρέπει να αλλάξει η πολιτική πρόταση, τα κόμματα και το κράτος, ειδικά όταν τα κόμματά μας έχουν την εξουσία.

Πρώτη προτεραιότητα να εμβαθύνουμε παντού τη δημοκρατία. Να δημιουργήσουμε δομές στα κόμματα και στο κράτος που φέρνουν τον πολίτη πιο κοντά στην εξουσία.

Σήμερα, η δημοκρατία σε όλο τον κόσμο βρίσκεται σε πραγματικό κίνδυνο. Συχνά από ηγέτες και κόμματα που έχουν εκλεγεί δημοκρατικά. Το βαθύτερο πρόβλημα όμως δεν είναι αυτό.  Το βαθύτερο πρόβλημα είναι η δική μας αντίδραση, η αντίδραση των δημοκρατικών και σοσιαλιστικών κομμάτων σε αυτές τις ανερχόμενες δυνάμεις. Διότι το ένστικτό μας είναι να ονομάσουμε αυτά τα κόμματα λαϊκίστικα και να κλειστούμε στις δικές μας εμμονές. Αντί να ακούσουμε τι συμβαίνει στην κοινωνία, σπρώχνουμε με μεγαλύτερη εμμονή την ίδια ατζέντα που δεν αφορά κανέναν. Αυτή είναι μια αντίδραση φοβική, κυρίως απέναντι στη δημοκρατία και μας οδηγεί να περιορίσουμε την πρόσβαση του πολίτη στην εξουσία.  Πρέπει να κάνουμε ακριβώς το αντίθετο. Να ανοίξουμε τις δομές του κράτους διάπλατα ώστε να ακούνε τον πολίτη. Κανείς δεν γεννιέται φασίστας. Φασίστας γίνεται κάποιος, όταν η εξουσία αρνείται να ακούσει, να κατανοήσει και να ανταποκριθεί στο πρόβλημά του.

Η δουλειά θα ξεκινήσει από τα κόμματα. Εκεί θα εμβαθύνουμε πρώτα τις δημοκρατικές δομές. Διότι αυταρχικά κόμματα δεν μπορούν να φτιάξουν πραγματικές δημοκρατίες.

Στο διεθνές επίπεδο πρέπει να ξαναδούμε το θέμα της ελεύθερης διακίνησης αγαθών και κεφαλαίου:

Πρώτον, να φορολογήσουμε τον διεθνή πλούτο που σήμερα κρύβεται στους φορολογικούς παραδείσους για να κλείσει γρήγορα η ψαλίδα της ανισότητας που έχει δημιουργηθεί.

Δεύτερον, να πάμε από το ελεύθερο εμπόριο στο δίκαιο εμπόριο. Δηλαδή, να δημιουργήσουμε την πίεση που πρέπει ώστε τα αγαθά που παράγονται σε άλλες χώρες και εισάγονται στις δικές μας θα παράγονται τουλάχιστον με τους όρους που παράγονται τα αγαθά στις δικές μας χώρες. Με σεβασμό σε βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, με σεβασμό στο περιβάλλον, από εταιρίες που ανταγωνίζονται και όχι από μονοπώλια ή εταιρίες που επιδοτούνται από τις κυβερνήσεις τους.

  • Τι πρέπει να αλλάξει στο ΠΑΣΟΚ;

Το ΠΑΣΟΚ χρειάζεται πολιτικό περιεχόμενο. Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα που έσκασε στα χέρια του ΠΑΣΟΚ αλλά και η κρίση όλων των Σοσιαλιστικών κομμάτων της Ευρώπης μπορεί να αντιμετωπιστεί μόνο αν έχουμε κάτι ουσιαστικό να πούμε στον πολίτη. Σήμερα δυσκολευόμαστε να αρθρώσουμε λόγο.

Μια ομάδα που ανησυχούμε για την ανυπαρξία στίγματος του ΠΑΣΟΚ έχουμε αρχίσει δουλειά για να καλύψουμε αυτό το κενό.

Ξεκινήσαμε από τις αρχές και τις αξίες του ΠΑΣΟΚ. Το ’81 το ΠΑΣΟΚ μιλούσε για την ανάγκη απελευθέρωσης του Έλληνα από τα δεινά της εποχής του. Η ίδια ανάγκη είναι σήμερα προτεραιότητα για τον Έλληνα που νιώθει εγκλωβισμένος από ένα κράτος που καταπατεί τα δικαιώματά του:

Το δικαίωμα στην Ισότητα, στη Συμμετοχή, στη Δημιουργία, στην Πρόοδο, στην Ασφάλεια και στην Εκπροσώπηση. Η διασφάλιση των δικαιωμάτων λειτουργεί για την απελευθέρωση του πολίτη.

Τα δικαιώματα λειτουργούν επίσης ως κριτήρια ώστε να κρίνουμε το κράτος ποιοτικά.  Σήμερα το μόνο που ρωτάμε είναι πόσο μεγάλο είναι το κράτος, πόσο κοστίζει, πόσους υπαλλήλους έχει. Αντί για αυτό, πρέπει να ρωτάμε «τι κράτος θέλουμε;» και να χρησιμοποιούμε τα δικαιώματα ως κριτήρια της ποιότητάς του.

  • Σε ποιους πρέπει να απευθυνθούμε;

Σε κάθε Έλληνα πολίτη. Με ένα μήνυμα συνεκτικό που αφορά στο μέλλον όλων μας. Με ένα μήνυμα που θα αφορά στο πώς το χάσμα μεταξύ του πολίτη και της εξουσίας θα μειωθεί μέχρι να κλείσει. Στρατηγική της δεξιάς είναι να χωρίζει την κοινωνία σε κομμάτια και να φτιάχνει συμμαχίες βασισμένες σε συμφέροντα. Δουλειά δική μας είναι να κρατήσουμε τις κοινωνίες μας ενωμένες και να παλεύουμε για το καλό όλων. Προφανώς πολλοί δεν θα συμφωνήσουν με την ανακατανομή της εξουσίας και του πλούτου που πρέπει να φέρουμε στις κοινωνίες μας. Δεν θα συμφωνήσουν όλοι με την ανάγκη να δημιουργηθεί μια ισχυρή και δημιουργική μεσαία τάξη. Δυστυχώς, ούτε με την εμβάθυνση της δημοκρατίας θα συμφωνήσουν όλοι. Όμως αυτό είναι καλό για όλη την κοινωνία και αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας.

  • Το μήνυμά μας πρέπει να είναι διαλλακτικό ή πιο ριζοσπαστικό όπως των Κόρμπιν και Σάντερς;

 Δεν θεωρώ τα μηνύματα των Κόρμπιν και Σάντερς ριζοσπαστικά. Δεν είπαν κάτι το οποίο δεν είναι εφικτό, ούτε κάτι που δεν είναι απαραίτητο για τις κοινωνίες τους. Μιλούσαν για τις δικές τους κοινωνίες και εμείς πρέπει να μιλήσουμε για τις δικές μας. Αλλά για εμάς, η απελευθέρωση του πολίτη, η εμβάθυνση της δημοκρατίας και η προσέγγιση του πολίτη στην εξουσία δεν μπορεί να περιμένει. Οι κινήσεις μας πρέπει να είναι προσεκτικές, αλλά να βάζουν το μαχαίρι πολύ βαθιά μέσα στα προβλήματα των πολιτών και των κοινωνιών μας.

Αλλιώς θα συνεχίσουμε να μην έχουμε ρόλο στην πολιτική σκηνή.