Να γίνουμε, ξανά, μία δυνατή ομάδα που θα εμπνεύσει την κοινωνία
Συνέντευξή μου στην εφημερίδα «Δημοκρατική» της Ρόδου, στη δημοσιογράφο Μαίρη Φώτη
-Κύριε Γερουλάνε, να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη από την πρόσφατη συνεδρίαση της ΚΠΕ του ΠΑΣΟΚ. Μια εβδομάδα μετά, και με το feed back τόσο των μελών όσο και των υποστηρικτών του κινήματος, τι αποτύπωμα άφησε;
Το αποτύπωμα είναι ένα: Ότι η διαδικασία που ξεκινήσαμε στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ έχει αξία, μόνο αν μας οδηγήσει να ανταποκρινόμαστε καλύτερα στις ανάγκες της κοινωνίας. Ποια είναι η πρώτη ανάγκη που έχουμε σήμερα, ως κοινωνία; Να αντιμετωπίσουμε, συλλογικά, τις τεράστιες ανισότητες σε εισόδημα, πλούτο και πρόσβαση στην εξουσία, που βλέπουμε να γιγαντώνονται στην Ελλάδα. Γιατί είναι, αυτή, η μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε μπροστά μας; Διότι, όσο η εξουσία και ο πλούτος συγκεντρώνονται στα χέρια λίγων, τόσο θα νιώθει ο πολίτης ότι αυτή η κοινωνία δεν τον αφορά. Τόσο θα νιώθει μόνος του απέναντι σε προβλήματα που δεν μπορεί να λύσει, τόσο θα απομονώνεται και θα παραιτείται. Και τα παιδιά μας θα φεύγουν στο εξωτερικό να ζήσουν σε έναν πιο φιλόξενο τόπο. Για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την παθογένεια, δηλαδή τη συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας στα χέρια λίγων, πρέπει πρώτα να αλλάξουμε το κόμμα, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του πολίτη. Ένα κόμμα ανοιχτό, ένα κόμμα με δημοκρατικές και αξιοκρατικές διαδικασίες, που κινητοποιεί δυνάμεις από όλο το φάσμα των προοδευτικών δυνάμεων, από όλη την κοινωνία, από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα Επιμελητήρια, τα Πανεπιστήμια, τους συλλόγους των εργαζομένων και τους Συνεταιρισμούς, είναι ένα κόμμα που συνδέεται με την κοινωνία και ανταποκρίνεται στις ανάγκες της. Ένα τέτοιο κόμμα μπορεί να αρθρώσει συγκροτημένο όραμα, θέσεις και προτάσεις, να οργανωθεί για να επικοινωνήσει το όραμά του στην κοινωνία και να δημιουργήσει μια ηγετική ομάδα που θα το κάνει. Αυτό το ΠΑΣΟΚ, θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές.
-Στις 6 Οκτωβρίου θα διεξαχθούν οι εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου στο ΠΑΣΟΚ, μια εξέλιξη που προέκυψε κυρίως από την πίεση που ασκήθηκε στον κ. Ανδρουλάκη, μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Είναι, όμως, μόνο θέμα Προέδρου τα χαμηλά ποσοστά του κόμματος;
Στις 6 Οκτωβρίου, δεν είναι το τέλος της διαδικασίας που ξεκινήσαμε στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή. Το τέλος θα έρθει στις επόμενες εκλογές, την ημέρα που το ΠΑΣΟΚ θα διεκδικήσει και θα κερδίσει τη μάχη για την Κυβέρνηση της χώρας. Άρα, έχουμε ελάχιστο χρόνο για να πείσουμε κάθε Ελληνίδα και Έλληνα ότι αυτό που θέλουμε να κάνουμε για τη χώρα, τους αφορά. Να τους πείσουμε, δηλαδή, ότι δεν έχουμε μόνο τις ιδέες και τις προτάσεις, αλλά και την ομάδα που χρειαζόμαστε για να πατάξουμε τις ανισότητες, για να πάμε την εξουσία κοντά στον πολίτη, για να λογοδοτεί σ’ αυτόν. Αν κάποτε είπαμε «ο Λαός στην εξουσία», τώρα χρειαζόμαστε μια ομάδα στελεχών που θα κάνει πράξη το «η εξουσία στον Λαό». Γιατί; Διότι μόνο αποσυγκεντρώνοντας την εξουσία, μπορούμε να διευρύνουμε την παραγωγική βάση της χώρας, να βάλουμε περισσότερες Ελληνίδες και περισσότερους Έλληνες στο παιχνίδι της ανάπτυξης και να μοιράσουμε τον πλούτο πιο δίκαια. Αποσυγκεντρώνοντας την εξουσία, πηγαίνοντάς την πιο κοντά στον πολίτη, δημιουργούμε τις συνθήκες για τον πολλαπλασιασμό του πλούτου και την δικαιότερη κατανομή του. Καταλαβαίνετε, όμως, τι σημαίνει αυτό; Ότι θα χρειαστούμε μια ομάδα ανθρώπων, έτοιμη να διεκδικήσει την εξουσία για να την μοιράσει. Αυτό το εγχείρημα αφορά εκείνες και εκείνους που δεν είναι εθισμένοι στα προνόμια της εξουσίας, αλλά τη βλέπουν ως εργαλείο στην υπηρεσία της κοινωνίας.
-Ποια χαρακτηριστικά θα πρέπει να συγκεντρώνει ο νέος πρόεδρος;
Να δημιουργεί δυνατές ομάδες με δύο δεξιότητες: πρώτον, να κρατούν τον ίδιο τον Πρόεδρο, αλλά και το κόμμα ολόκληρο, κοντά στην κοινωνία και στις ανάγκες της. Και δεύτερον, να εμπνέουν σε κάθε Ελληνίδα και Έλληνα τη σιγουριά ότι μπορούν να υλοποιήσουν το σχέδιό μας για τη χώρα. Δεν μειώνω την αξία ενός προσώπου, αλλά η δουλειά που έχουμε μπροστά μας ξεπερνάει το πρόσωπο. Για αυτό, ο νέος Πρόεδρος θα πρέπει να δημιουργήσει μια ηγετική ομάδα προοδευτικών στελεχών που θα πείσει ότι έχει σχέδιο και μπορεί να το υλοποιήσει. Γιατί; Διότι σήμερα, 3.500.000 συμπολίτες μας δεν πιστεύουν ότι κάτι μπορεί να αλλάξει στη ζωή τους. Για αυτό, απέχουν από τη διαδικασία των εκλογών. Για να τους πείσουμε ότι και θέλουμε και μπορούμε να αλλάξουμε τα πράγματα, θα πρέπει πρώτα να δείξουμε ότι αντιλαμβανόμαστε τις προκλήσεις, ότι έχουμε λύσεις και ότι υπάρχει μια ευρύτερη ομάδα στελεχών, που αυτές τις λύσεις μπορεί να τις υλοποιήσει. Γίνεται; Το έχω δει να γίνεται, στο ΠΑΣΟΚ το 2009. Στα μέσα του 2008 ήμασταν στα ίσα με τον ΣΥΡΙΖΑ και ενάμιση χρόνο μετά, κερδίσαμε τη Νέα Δημοκρατία με τη μεγαλύτερη διαφορά από το 1981. Ξέρω ότι γίνεται. Και ξέρω τι χρειάζεται για να το πετύχουμε. Όλη μου τη ζωή, φτιάχνω ομάδες ανθρώπων που φέρνουν στο τραπέζι τις δεξιότητες που χρειάζονται, για να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας.
-Σε ό,τι αφορά τη δική σας υποψηφιότητα κύριε Γερουλάνε, πού θα δώσετε έμφαση αν εκλεγείτε πρόεδρος και πώς θα πορευθείτε με δεδομένη και την «τρικυμία» θα έλεγα που επικρατεί στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς;
Φοβάμαι ότι συχνά συγχέεται η κινητικότητα με τη δημιουργικότητα. Το αντίθετο πιστεύω ότι επικρατεί στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς. Κόμματα κλειστά, απομονωμένα από την κοινωνία, που αρνούνται να ανοίξουν τις πόρτες τους σε δημιουργική αντιπαράθεση ιδεών, θέσεων και προτάσεων, πνίγονται στα στάσιμα νερά του λιμανιού τους. Αντί να το τολμήσουν, προς όφελος της κοινωνίας, ασχολούνται με τους εαυτούς τους. Αυτό που χρειάζεται η Κεντροαριστερά, είναι ένα κόμμα που θα τολμήσει να «βγει από το λιμάνι». Που θα αγκαλιάσει την «τρικυμία» που δημιουργεί ο ανοιχτός και ειλικρινής διάλογος και η αντιπαράθεση ιδεών. Να τολμήσει να ακούσει και να συνθέσει. Το ΠΑΣΟΚ δεν χρειάζεται να φοβάται αυτόν τον διάλογο. Έχει όραμα για τη χώρα, την απελευθέρωση της Ελληνίδας και του Έλληνα από τον βραχνά που τους επιβάλει η συγκέντρωση της εξουσίας και του πλούτου στους λίγους. Το σχέδιο που φέρνω στο τραπέζι, το σχέδιο της Αναγέννησης, αφορά το πώς αυτό το όραμα μπορεί να υλοποιηθεί. Από εδώ και πέρα, είναι θέμα εξειδίκευσης και υλοποίησης θέσεων και προτάσεων, για να φτάσει αυτό το όραμα και το σχέδιο να γίνει πράξη. Σε αυτό το πλαίσιο, ο ανοιχτός και ειλικρινής διάλογος με στελέχη από κάθε γωνιά των προοδευτικών δυνάμεων θα είναι το οξυγόνο που χρειάζεται ο χώρος για να εμπνεύσει την κοινωνία. Με ανοιχτά κόμματα και ειλικρινή διάλογο, θα πείσουμε την κοινωνία ότι την ακούμε και τη σεβόμαστε. Και ο σεβασμός στην κοινωνία είναι ο μόνος τρόπος να κερδίσουμε και πάλι την εμπιστοσύνη της.
-Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων του κόμματος που υποστηρίζει ότι μέσα από αυτή τη διαδικασία που κινήθηκε, το κίνημα θα βγει «τραυματισμένο». Ποιος είναι ο αντίλογος;
Φοβάται τη Δημοκρατία όποιος φοβάται τον διάλογο, την αντιπαράθεση και τη σύνθεση. Η διαδικασία που ξεκίνησε, δείχνει ένα ΠΑΣΟΚ που πιστεύει στον διάλογο ως εργαλείο για την πρόοδό του και άρα για την πρόοδο της κοινωνίας. Αυτόν τον διάλογο, η παράταξη, θα τον κάνει συντεταγμένα και τελικά θα βγει πολύ πιο δυνατή από ότι είναι σήμερα. Μια τέτοια διαδικασία, αν δεν τη φοβηθούμε και την απαξιώσουμε, θα ετοιμάσει το ΠΑΣΟΚ για να διεκδικήσει τη νίκη στις επόμενες εκλογές.
-Μπορεί να ξαναγίνει το κίνημα που να εκφράζει την κοινωνία και τις ανάγκες της; Αντιλαμβάνεστε κι εσείς ότι απέχει από αυτό, που είναι και το κύριο ζητούμενο, πέρα από το αν θα ξαναγίνει κόμμα εξουσίας.
Αν ένα κόμμα δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας, δεν πρέπει και δεν θα πάρει ποτέ την εξουσία. Αυτό, είναι νόμος στη Δημοκρατία. Αλλά τι σημαίνει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της κοινωνίας; Ας πάρουμε το θέμα της ακρίβειας και ειδικότερα το θέμα της ενέργειας. Τι έκανε η Κυβέρνηση; Μαζεύοντας χρήματα από έμμεσους φόρους, δηλαδή από τον ΦΠΑ στα μεσαία και χαμηλά στρώματα, μοίρασε PASS σε ευάλωτα νοικοκυριά, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις και σε αγρότες, για να μειώσει το βάρος από την δυσβάστακτη αύξηση στο κόστος της ενέργειας. Κράτησε, δηλαδή, ψηλά τις τιμές σε όλα τα προϊόντα, ώστε να μοιράζει επιταγές ελεημοσύνης. Αν είχε όμως καταλάβει και παντρέψει τις ανάγκες της κοινωνίας με τα εργαλεία που διέθετε, θα έκανε κάτι πολύ πιο ουσιαστικό. Θα κρατούσε ένα ποσοστό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και θα το μοίραζε στους Δήμους, στα Επιμελητήρια και στους Συνεταιρισμούς. Αυτοί με την σειρά τους θα μπορούσαν να ελέγξουν το κόστος της και να διοχετεύουν την δική τους φθηνή και καθαρή ενέργεια, ακριβώς εκεί που η Κυβέρνηση μοίραζε PASS. Με μια τέτοια πολιτική, θα μπορούσε και να μειώσει τον ΦΠΑ και να δώσει ενέργεια στα ευάλωτα νοικοκυριά, στους αγρότες για να ρίξουν το κόστος της ύδρευσης στο χωράφι και σε εκείνους τους μικρομεσαίους που ξοδεύουν πολλή ενέργεια, όπως π.χ. στους φούρνους. Η Κυβέρνηση, όμως, έβαλε τις ανάγκες των λίγων πάνω από τις ανάγκες της κοινωνίας και τώρα οι πολίτες ψάχνουν να βρουν εναλλακτική πρόταση. Αυτήν, φέρνει το ΠΑΣΟΚ.
-Θα ήθελα το σχόλιό σας για τη συζήτηση που παραμένει ανοικτή, σε ό,τι αφορά τις ευρύτερες συνεργασίες και συνασπισμούς στην Κεντροαριστερά. Θα μπορούσε να γίνει κάτι τέτοιο και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Πρώτη μας δουλειά είναι να βάλουμε τάξη στο σπίτι μας. Να φτιάξουμε, πάλι, ένα ΠΑΣΟΚ που ανοίγει τις πόρτες του σε όλη την κοινωνία και ανταποκρίνεται στις ανάγκες της. Γύρω από ένα τέτοιο ΠΑΣΟΚ, θα μαζευτούν τα στελέχη που θα κάνουν πράξη το όραμά του. Μακάρι να δούμε και άλλα κόμματα να ακολουθήσουν αυτήν την διαδικασία. Ανοιχτά, δημιουργικά κόμματα, με ερείσματα στην κοινωνία, που θα μπορέσουν να ετοιμαστούν καλύτερα και για μελλοντικές συνεργασίες. Γιατί ακούω διάφορα σενάρια, αλλά κανείς δεν απαντάει στο «πώς». Και όλοι καταλαβαίνουν πως με τις υπάρχουσες συνθήκες, θα εμπλακούμε σε μια ατελείωτη συζήτηση διαδικασιών, αντί να ασχολούμαστε με τα προβλήματα της κοινωνίας. Έτσι, αυτό που πιστεύω είναι ότι κάτι τέτοιο, θα γίνει όταν ένα ή περισσότερα κόμματα του χώρου, ανοίξουν διάπλατα τις πόρτες τους στην κοινωνία, χωρίς θέσφατα και αποκλεισμούς, κινητοποιώντας παράλληλα τα χιλιάδες προοδευτικά στελέχη του χώρου, τα οποία σήμερα νιώθουν κομματικά παραμελημένα και αδρανή. Αυτό πρέπει να κάνει το ΠΑΣΟΚ.