Μοναδικός αντίπαλος για το ΠΑΣΟΚ, τα προβλήματα της κοινωνίας
Συνέντευξή μου στο mononews.gr, στον δημοσιογράφο Γαβριήλ Σερέτη
1) Τι σηματοδοτεί το αποτέλεσμα των εκλογών της 21ης Μαΐου για τα πολιτικά κόμματα και για τους πολίτες; Ήταν το 11,45% του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ νίκη για το κόμμα σας και για τον κ. Νίκο Ανδρουλάκη;
Ήταν μία πρώτη νίκη και μία δικαίωση. Νίκη, αν αναλογιστεί κανείς τι περάσαμε, τι ζήσαμε, πόσα στελέχη έφυγαν και τον πόλεμο που δεχθήκαμε την τελευταία δεκαετία. Και δικαίωση, για όσους πιστέψαμε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ακόμα να προσφέρει στην Ελληνική κοινωνία. Το ΠΑΣΟΚ, δεν θα σβήσει επειδή έκανε το πατριωτικό του καθήκον και σήκωσε τη χρεοκοπία της χώρας, αλλά θα συνεχίσει να μεγαλώνει όσο αναδεικνύει τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας και προσφέρει λύσεις. Γι’ αυτό, πάντα επέμενα ότι οι αρχές και οι αξίες του είναι ένα με την ελληνική κοινωνία, ότι το όραμά του είναι διαχρονικό και επίκαιρο και ότι πρέπει να τιμήσουμε το όνομα και την ιστορία του.
Τίποτα όμως δεν είναι δεδομένο στην πολιτική. Ούτε οι νίκες, ούτε οι ήττες. Όλα εξαρτώνται από το πόσο πιστεύεις και πόσο δουλεύεις. Για αυτό, τώρα κοιτάμε μπροστά. Οι πολίτες αύξησαν τα ποσοστά μας κατά 40% και μας έδειξαν ένα μεγάλο βαθμό εμπιστοσύνης. Τώρα, περιμένουν από εμάς να τους πείσουμε για την πρόταση διακυβέρνησής μας. Για το πώς, το όραμα και οι θέσεις μας, μεταφράζονται σε προτάσεις για να αντιμετωπίσουμε τα σημερινά προβλήματα της Ελληνίδας και του Έλληνα. Αν το κάνουμε με επιμονή και σχέδιο, αυτό το ποσοστό κουβαλάει μια δυναμική χωρίς τέλος.
2) Ποιο είναι το διακύβευμα της επαναληπτικής κάλπης;
Εμείς, τώρα, καλούμαστε να πείσουμε ακόμα περισσότερες Ελληνίδες και Έλληνες ότι κυβερνητική πρόταση για πραγματική πρόοδο, μεταρρύθμιση και κοινωνική δικαιοσύνη, έχει μόνο το ΠΑΣΟΚ. Στην προεκλογική περίοδο που πέρασε, η ατζέντα, με ευθύνη ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ, αναλώθηκε σε θέματα όπως η απλή αναλογική, τα μετεκλογικά σενάρια, τη «Δήμητρα» και το κόμμα Κασιδιάρη. Τώρα όμως, πρέπει να μιλήσουμε για θέματα όπως το πώς θα διασφαλίσουμε δυνατότητες σε ολοένα και περισσότερες Ελληνίδες και Έλληνες, ειδικά στη νέα γενιά, να δημιουργήσουν. Πώς θα διασφαλίσουμε φορολογική δικαιοσύνη και την ταχύτητα στην απονομή της δικαιοσύνης. Πώς θα απελευθερώσουμε νοικοκυριά από τα κόκκινα δάνεια, που κρατούν σε ομηρία τρεις γενιές ελληνικής δημιουργίας, αλλά και πως θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της στέγασης, όπου χιλιάδες νέοι δυσκολεύονται να βρουν κατοικία. Το πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ, απαντά σε όλα τα καίρια ζητήματα που απασχολούν την ελληνική κοινωνία. Αν καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε τον προγραμματικό μας λόγο παντού, είμαι σίγουρος ότι θα μπορέσουμε, σύντομα, να αμφισβητήσουμε την κυριαρχία της ΝΔ. Και ξέρουμε όλοι, πολύ καλά, ότι τίποτα δεν τρομάζει πολιτικά τη συντηρητική παράταξη, όσο η αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ. Ξέρουν αυτοί.
3) Θα ήθελα να σταθούμε λίγο στο περίφημο «ούτε Μητσοτάκης, ούτε Τσίπρας», το οποίο αποτέλεσε ένα από τα βασικά προτάγματα του κ. Νίκου Ανδρουλάκη στην προηγούμενη προεκλογική περίοδο. Συμφωνούσατε με αυτή τη θέση; Με ποιο αφήγημα το ΠΑΣΟΚ θα ζητήσει εκ νέου την ψήφο του ελληνικού λαού στις 25 Ιουνίου, όταν οι πολίτες, στην πρώτη κάλπη, απέρριψαν τη συγκεκριμένη θέση και εξέπεμψαν ένα καθαρό μήνυμα στήριξης στον Κυριάκο Μητσοτάκη;
Φυσικά και συμφωνούσα. Το θέμα δεν είναι προσωπικό, αλλά πολιτικό. Ούτε ο κ. Μητσοτάκης, ούτε ο κ. Τσίπρας μπορούσαν να ηγηθούν Κυβέρνησης απλής αναλογικής, διότι η απλή αναλογική θέλει Πρωθυπουργό που την πιστεύει, που δέχεται έλεγχο της εξουσίας του και που μπορεί να κάνει σύνθεση πολιτικών θέσεων και προτάσεων. Ο κ. Μητσοτάκης, ποτέ δεν ήθελε συνεργασία. Μας είπε ότι θα πηγαίνει σε εκλογές, μέχρι να τον βγάλουμε αυτοδύναμο Πρωθυπουργό. Ούτε θα μπορούσε ποτέ να εμπνεύσει συνεργασία από τη στιγμή που πιάστηκε να παρακολουθεί ή να ανέχεται την παρακολούθηση πολιτικών του αντιπάλων. Δεν παραγράφονται αυτά, ούτε ξεχνιούνται. Και καλά θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης να καταλάβει γρήγορα, ότι οι εκλογές δεν είναι κολυμβήθρα του Σιλωάμ. Ο δε κ. Τσίπρας, ποτέ δεν πίστεψε στην απλή αναλογική και αυτό φάνηκε, πρώτον, επειδή δεν της έδωσε χρόνο για προγραμματικές συνθέσεις και δεύτερον, διότι μίλησε για «κυβέρνηση ηττημένων». Αυτό που δεν κατάλαβε ποτέ είναι ότι όλες οι κυβερνητικές συνεργασίες, στην απλή αναλογική, αποτελούν «κυβερνήσεις ηττημένων» μιας που νικητής είναι όποιος συγκεντρώσει τουλάχιστον 46% μέσα από τις συνεργασίες. Αυτό που εννοούσε είναι ότι δεν θα έκανε κυβέρνηση στην οποία δεν θα έκανε αυτός κουμάντο. Το ζήτημα τώρα, είναι να αποκτήσει η Ελλάδα εναλλακτική, προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης απέναντι στη ΝΔ του κυρίου Μητσοτάκη, για να ισορροπήσει πολιτικά η χώρα, και αυτό, μόνο το ΠΑΣΟΚ μπορεί να το κάνει.
4)Για κάποιους, ένας από τους μεγάλους ηττημένους των εκλογών ήταν η απλή αναλογική. Συντάσσεστε με αυτή την άποψη; Ήταν αυτή η κάλπη το «κύκνειο άσμα» του συγκεκριμένου εκλογικού συστήματος;
Η απλή αναλογική, είναι η υψηλότερη μορφή Δημοκρατίας αντιπροσώπων, διότι, κάθε κόμμα εκπροσωπείται με το ποσοστό του στη Βουλή. Απαιτεί όμως συνεργασίες. Το πολιτικό σύστημα, σήμερα, επιμένει ότι η Ελληνίδα και ο Έλληνας δεν είμαστε ακόμα ώριμοι για απλή αναλογική. Όμως, η απλή αναλογική, δεν δίνεται σαν δώρο σε έναν λαό που ωρίμασε πολιτικά, αλλά είναι το εργαλείο ενός λαού για να ωριμάσει το πολιτικό του σύστημα. Και βέβαια από τους αντιπροσώπους του απαιτείται σύνθεση και λογοδοσία. Από αυτή την άποψη, χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία, διότι τόσο ο κ. Μητσοτάκης όσο ο κ. Τσίπρας δεν μπορούν να φανταστούν εξουσία που λογοδοτεί, όπως στις περισσότερες σύγχρονες Δημοκρατίες. Προτιμούν να χάσουν την εξουσία, με προοπτική να την ξαναπάρουν, παρά να τη μοιραστούν και να πείσουν ότι ακούν και άλλες προτάσεις.
5) Ο κ. Αλέξης Τσίπρας, κατά την άποψή σας, έχει πολιτικό μέλλον;
Μόνο αν καταφέρει να αποκωδικοποιήσει σωστά το μήνυμα της κάλπης της 21ης Μαΐου. Αλλά δεν το βλέπω.
6) Με ποια στρατηγική το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να διαδραματίσει εκ νέου το ρόλο μιας ισχυρής και χρήσιμης για τον τόπο αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Κλειδί της επιτυχίας του ΠΑΣΟΚ είναι η κοινωνία και οι κοινωνικές του αναφορές. Καλούμαστε να αναδεικνύουμε με κάθε μας λέξη, κάθε μας πράξη, κάθε μας αναπνοή, ότι ζούμε και υπάρχουμε για να δίνουμε λύσεις στα προβλήματα της κοινωνίας και για να της δίνουμε εργαλεία προόδου. Άλλωστε, για ένα κόμμα σαν το ΠΑΣΟΚ, τα προβλήματα της κοινωνίας είναι ο μοναδικός μας αντίπαλος. Πρωτίστως, είναι οι τεράστιες ανισότητες που αντιμετωπίζει η Ελληνίδα και ο Έλληνας σε εισόδημα, πλούτο και πρόσβαση στην εξουσία. Σε έναν κόσμο που περνάει επαναλαμβανόμενες κρίσεις, αυτές οι ανισότητες κρατούν πίσω χιλιάδες Ελληνίδες και Έλληνες, αποτελούν την αχίλλειο πτέρνα της κοινωνίας μας. Μόνο με προοδευτικές λύσεις, που μπορούν να διασφαλίσουν την αποσυγκέντρωση της εξουσίας που δίνει πρόσβαση σε περισσότερους πολίτες, την ανάπτυξη μιας πατριωτικής οικονομίας που επενδύει στα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και ένα σύστημα παιδείας που προσδίδει αξία σε κάθε ηλικία, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις ανισότητες. Και βέβαια, ένα κοινωνικό κράτος που δεν λειτουργεί ως φορέας ελεημοσύνης, αλλά εργάζεται συνέχεια ώστε όλες οι Ελληνίδες και όλοι οι Έλληνες, να μπορούμε να προγραμματίσουμε το μέλλον μας με σιγουριά και ασφάλεια.
7) Προσφάτως, υποστηρίξατε ότι η Κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έκανε μεταρρυθμίσεις, ενώ, σύμφωνα με το κυβερνητικό αφήγημα, οι μεταρρυθμίσεις ήταν- και εξακολουθούν να είναι- ένα από τα «ατου» της ΝΔ. Ας πούμε, στην Ψηφιακή Διακυβέρνηση, όλες αυτές οι τομές που συντελέστηκαν, δεν αποτελούν μεταρρύθμιση; Ο κ. Πιερρακάκης, που προέρχεται και από το χώρο του ΠΑΣΟΚ, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί μεταρρυθμιστής;
Όχι. Μεταρρύθμιση, δεν είναι να ψηφιοποιείς την υπάρχουσα γραφειοκρατία αλλά να την αλλάξεις, ώστε, στο τέλος της διαδικασίας, να μην χρειάζεται να παρακαλάς τον Υπουργό για να λύσεις το πρόβλημά σου. Ο όρος «μεταρρύθμιση», είναι κάτι παραπάνω από μερικά applications στο κινητό μας. «Μεταρρύθμιση», για μένα, είναι να αλλάζεις την πορεία της χώρας σε έναν τομέα, σε εντελώς νέα κατεύθυνση. Είναι, να δημιουργείς Εθνικό Σύστημα Υγείας ενώ δεν υπάρχει. Είναι, να θεσμοθετείς την ισότητα των φύλων με τρόπο που να διαρκεί χρόνια. Είναι, να θεσμοθετείς το ΑΣΕΠ εκεί που υπήρχε μόνο ρουσφέτι. Είναι, να σκέφτεσαι και να κάνεις πράξη τη Διαύγεια, εκεί που υπήρχε μόνο αδιαφάνεια και σπατάλη. Διότι, θέλεις να ελέγχεται πρώτα η δική σου εξουσία. Αυτές, ήταν μεταρρυθμίσεις, επαναστάσεις θα έλεγα. Και για μένα επαναστατική μεταρρύθμιση στον ψηφιακό τομέα θα είναι, πρώτα από όλα, να υπάρχει γρήγορο και φθηνό internet σε κάθε γωνιά και σε κάθε νοικοκυριό της χώρας, γιατί σήμερα είμαστε από τους τελευταίους και στους δύο δείκτες και να εξελίξουμε την Διαύγεια ώστε κάθε εξουσία στην Ελλάδα να λογοδοτεί στον πολίτη. Μην περιμένετε τέτοιες μεταρρυθμίσεις από κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία με σκοπό να την ελέγξουν, αλλά μόνο από το ΠΑΣΟΚ, που τιμωρήθηκε για τα όποια λάθη του και έμαθε από αυτά.
8) Σας έχουμε ακούσει να υπογραμμίζετε την ανάγκη για «αλλαγή κατεύθυνσης». Και παλιότερα, για «Αποσυγκέντρωση της Εξουσίας» και για «Πατριωτική Οικονομία». Μπορείτε να μας δώσετε τρία συγκεκριμένα παραδείγματα για το πως συγκεκριμενοποιούνται όλα αυτά;
Για να αντιμετωπίσει τις ανισότητες σε εισόδημα, πλούτο και πρόσβαση στην εξουσία, για να γίνει δίκαιη κατανομή του πλούτου, η χώρα πρέπει να αλλάξει παραγωγικό μοντέλο. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις της χώρας ώστε, η Ελληνίδα και ο Έλληνας, να νιώθουν ότι σε αυτή τη χώρα, μπορούν να κάνουν πράξη τα όνειρά τους. Αυτό, μπορεί να συμβεί μόνο μέσα από μία γενναία αποσυγκέντρωση της εξουσίας ώστε να μη χρειάζεται όλες οι αποφάσεις να περνούν από τα Υπουργικά και Πρωθυπουργικά γραφεία. Να πάει η εξουσία σε συλλογικότητες που λογοδοτούν απευθείας στον πολίτη όπως είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση, τα Επιμελητήρια, οι Συνεταιρισμοί και τα Πανεπιστήμια. Συλλογικότητες, που μπορούν να συνεργαστούν για να απελευθερώσουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές του τόπου, που σήμερα παραμένουν εγκλωβισμένες. Πρώτο παράδειγμα ο Όλυμπος, ένα πασίγνωστο βουνό χωρίς επισκέπτες, ενώ στους πρόποδές του έχουμε πόλεις με 50% ανεργία στους νέους. Δεύτερο παράδειγμα, η αγροτική παραγωγή της χώρας. Όταν οι Ελληνίδες και οι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν καταφέρει να βάλουν τα προϊόντα τους στα καλύτερα ράφια και τα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου, πόσο δύσκολο είναι να μάθουμε από την εμπειρία τους και να βάλουμε άλλα δέκα προϊόντα; Αλλά αυτό, θέλει συνεταιρισμούς που λειτουργούν όπως, για παράδειγμα, στην Ισπανία. Και τέλος οι ενεργειακές κοινότητες. Πόσο δύσκολο είναι να εξαπλώσουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε Δήμους, Επιμελητήρια και Συνεταιρισμούς; Αν είχε περάσει εκεί μέρος της παραγωγής ενέργειας αντί για τις μεγάλες επιχειρήσεις, σήμερα δεν θα χρειαζόμασταν επιδόματα. Τα ευάλωτα νοικοκυριά θα έπαιρναν φθηνή ενέργεια από τους Δήμους, οι αγρότες από τους Συνεταιρισμούς και οι ενεργοβόρες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως οι φούρνοι, από τα Επιμελητήριά τους. Μόνο με την αποσυγκέντρωση της εξουσίας θα δημιουργήσουμε μία «Πατριωτική Οικονομία», η οποία βασίζεται στην ενεργή δημιουργία νέων αγορών και στην προώθηση ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών, επικεντρώνεται στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, οργανώνει μικρομεσαίους Έλληνες επιχειρηματίες για να γίνουν ανταγωνιστικοί κι αναδεικνύει τις ιδιαιτερότητες των τοπικών κοινωνιών.
9) Και στο επίπεδο της Α΄ Αθήνας, όπου εκλεγήκατε. Τι ζητούν οι πολίτες; Ποιες είναι οι μεγάλες προτεραιότητες;
Από τότε που κατέβηκα για Δήμαρχος, μιλάω για τις μεγάλες αντιφάσεις που ζει η πόλη. Από τη μια μεριά, έχει τεράστιες δυνατότητες και απίστευτο πολιτισμό. Από την άλλη, βιώνει όλα τα προβλήματα της Ελληνικής κοινωνίας στο έπακρο. Εκτός από το ότι κάθε γειτονιά αντιμετωπίζει τα δικά της ιδιαίτερα προβλήματα, οι διαφορές μεταξύ τους είναι σκληρά ευδιάκριτες. Περιοχές με φτώχεια, άλλες με εγκληματικότητα, άλλες με θόρυβο, άλλες με προβλήματα κίνησης και συγκοινωνίας. Σε άλλες, δεν λειτουργούν τα σχολεία, και σε άλλες, δεν μπορείς να βρεις σημείο να σταματήσεις για να πας ένα συγγενή στο νοσοκομείο. Η πόλη, χρειάζεται αλλαγές που θα βάλουν τον πολίτη στο επίκεντρο και ένα όραμα που θα της προσδώσει πάλι την αίγλη της, ως κέντρο πολιτισμού και γραμμάτων.
10) Είστε ο υπουργός που παραιτήθηκε με αφορμή την περίφημη κλοπή στην Ολυμπία, το 2012. Μια ασυνήθιστη κίνηση, για τα ελληνικά δεδομένα, που σας συνοδεύει. Ποια είναι τα συναισθήματα που έρχονται από το χθες και ποια τα μηνύματα του σήμερα;
Η παραίτησή μου, ήταν ανάληψη ευθύνης για λάθη που είχα κάνει. Μπορεί να μην ήμουν ο μόνος υπεύθυνος για την κλοπή, αλλά ήμουν εκείνος που είχε την ευθύνη να συντονίζει όλους τους άλλους υπεύθυνους. Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν χωράει «ναι, μεν αλλά». Δεν κοιτάς δεξιά αριστερά να βρεις κάποιον άλλον να του περάσεις το μπαλάκι. Όταν έγινε η κλοπή στην Ολυμπία και ενημερώθηκα, το αμέσως επόμενο τηλεφώνημά μου ήταν στον Πρωθυπουργό, για να του δηλώσω ότι η παραίτησή μου είναι στη διάθεσή του. Αν έχω ένα μήνυμα για σήμερα, αυτό είναι ότι, ο έλεγχος της εξουσίας, προστατεύει κυρίως αυτούς που την κρατούν στα χέρια τους. Η απόλυτη εξουσία φαντάζει δελεαστική, αλλά όσο στην Ελλάδα δεν έχουμε ασφαλιστικές δικλίδες ελέγχου της εξουσίας οι Υπουργοί είναι οι τελικοί υπεύθυνοι.
11) Από τα παιδικά σας χρόνια, ποιες είναι οι πιο έντονες μνήμες;
Πρώτα από όλα τα οικογενειακά τραπέζια, ειδικά το καλοκαίρι. Το Ελληνικό τραπέζι περιλαμβάνει όλες εκείνες τις αξίες για τις οποίες εμείς οι Έλληνες είμαστε γνωστοί παγκοσμίως, και η οικογένεια δε χάνει ευκαιρία να το στρώσει. Εκεί, μαζευόμαστε κάθε εβδομάδα, εκεί γιορτάζουμε γενέθλια, γιορτές και όλες τις επετείους. Εκεί, μοιραζόμαστε χαρές και λύπες, εκεί ενημερωνόμαστε, εκεί αναλύουμε καθετί, από την τελευταία ταινία που είδαμε, μέχρι την πολιτική επικαιρότητα. Γύρω από αυτό το τραπέζι, η μεγάλη πλειοψηφία είναι δυνατές γυναίκες, οπότε εκεί έμαθα να σκέφτομαι αλλιώς, να είμαι αισιόδοξος, να δουλεύω ομαδικά, να αμφισβητώ θέσφατα και να προσπαθώ πάντα να μαθαίνω.
12) Είχατε και μια πολύ έντονη εμπειρία με την οικογενειακή επιχείρηση στην Κεφαλονιά. Τι ακριβώς συνέβη; Σας βοήθησε στην πολιτική σας πορεία;
Η εμπειρία με την οικογενειακή επιχείρηση, μού έμαθε την αξία της συλλογικής δουλειάς. Το 1994, όταν και ανέλαβα, η επιχείρηση των Ιχθυοτροφείων ήταν σχεδόν χρεοκοπημένη. Οι λογιστές, με παρότρυναν να την κλείσω. Δεν τους άκουσα διότι ήξερα τον αντίκτυπο που θα είχε στην τοπική κοινωνία του Ληξουρίου και τις οικογένειες που εξαρτώνταν από εκείνη. Τότε, δημιουργήσαμε μία δεμένη ομάδα που πίστευε στο προϊόν, που πίστευε ότι μπορούσαμε να σταθούμε στα πόδια μας και που εργάστηκε ασταμάτητα για να πετύχει τους στόχους της. Δεν κάναμε απολύσεις, αλλά βρήκαμε τον τρόπο και επενδύσαμε στο ταλέντο της καθεμίας και του καθενός. Αντί να κάνουμε εκπτώσεις στην ποιότητα, επενδύσαμε ακόμα πιο πολλά σε αυτή. Και αντί να συρρικνωθούμε φοβικά, βάλαμε μεγάλους στόχους και παλέψαμε ώστε να κάνουμε πράξη αυτό που οραματιστήκαμε. Γι’ αυτό πιστεύω ότι η Ελλάδα, αντί να κυβερνάται από ανθρώπους που βλέπουν την πολιτική ως λογιστική, αξίζει πολιτικούς που αναγνωρίζουν αξία και επενδύουν σε αυτή.
13) Στο μη προεκλογικό ελεύθερο χρόνο σας, τι κάνετε; Πώς θα περιγράφατε τον άνθρωπο Παύλο Γερουλάνο;
Όταν είμαι μόνος, διαβάζω και ακούω μουσική. Όταν είμαι με τη Λάρα και τα κορίτσια, βλέπουμε καμιά ταινία ή συζητάμε για θέματα που τους απασχολούν. Και όταν είμαι με φίλους πάμε για κανένα ψαράκι στην Τράτα του Χριστόφορου ή για παϊδάκια όπου λάχει! Θα με περιέγραφα αμετανόητα Αθηναίο, τρελό Κεφαλλονίτη και αθεράπευτα Πασόκο! Όσοι με γνωρίζουν, θα μου έδιναν πιστοποιητικό και για τα τρία!