Για το Κάστρο των Αιγοσθενών (α΄ μέρος)
Για το Κάστρο των Αιγοσθενών (β΄ μέρος)
Πρωτολογία στην επίκαιρη ερώτηση του Ζ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αθανασίου Λεβέντη, σχετικά με την κατάσταση του κάστρου των Αιγοσθένων στο Πόρτο Γερμενό

Κύριε Πρόεδρε, κύριε συνάδελφε, κατ’ αρχάς να πω ότι είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι και ενδιαφέρον και γνώση υπάρχει πάνω στα μνημεία της πατρίδας, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει μια ουσιώδης κουβέντα στη Βουλή. Νομίζω ότι όλοι μας μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι το κάστρο των Αιγοσθένων, που χρονολογείται περίπου στο δεύτερο μισό του 4ου αιώνα, είναι ένα, πραγματικά, αξιοσήμαντο μνημείο για τη χώρα μας.

Συμφωνώ, κύριε συνάδελφε, ότι πρόκειται για δουλειά και της προστασίας και της ανάδειξης του μνημείου αυτού, αλλά πρωτίστως πρόκειται για δουλειά της πολιτείας. Και λέω «πρωτίστως», διότι ο αριθμός των μνημείων, τα οποία η πολιτεία πρέπει να προστατεύσει και να αναδείξει, είναι εντυπωσιακός.

Κάθε μέρα που περνάω στο Υπουργείο Πολιτισμού, πληθαίνουν τα μνημεία, τα οποία παρακολουθούμε και τα οποία θέλουμε να προστατεύσουμε και να αναδείξουμε, είτε μιλάμε για τον αρχαίο πολιτισμό μας, είτε μιλάμε για νεότερα μνημεία. Είναι προφανές ότι για την προστασία τους χρειάζονται πόροι και θα έλεγα ότι σε αυτήν την οικονομική συγκυρία είναι δύσκολο να βρεθούν.

Παρ’ όλα αυτά, τα κονδύλια των κοινοτικών προγραμμάτων έχουν πάντα υπάρξει αρκετά γενναιόδωρα, θα έλεγα, στο να προστατεύσουμε τα μνημεία μας. Και θα έλεγα ότι το Β΄ και Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης ειδικά, μας έδωσαν την ευκαιρία να προστατεύσουμε μεγάλα μέρη της κληρονομιάς μας. Θα έλεγα κιόλας ότι το Υπουργείο Πολιτισμού ήταν πάντα παράδειγμα αξιοποίησης αυτών των κονδυλίων, καθότι το Υπουργείο Πολιτισμού ήταν το πρώτο σε απορροφητικότητα Υπουργείο στο Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Δηλαδή, έχουμε την τεχνογνωσία να απορροφήσουμε και να χρησιμοποιήσουμε σωστά αυτά τα κονδύλια. Παραδείγματα έχουμε, από την ενοποίηση αρχαιολογικών χώρων ως τα μουσεία που υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα κ.ο.κ., δεν νομίζω ότι χρειάζεται να σας θυμίσω.

Δυστυχώς, όμως, από την προηγούμενη κυβέρνηση δεν υπήρξε καμμία ευαισθησία, καμμία πρόνοια με αποτέλεσμα να μη βρούμε τομεακό πρόγραμμα για τον πολιτισμό στο ΕΣΠΑ, κανένα, ούτε 1 ευρώ. Ήταν εγκληματική αυτή η αδιαφορία, διότι είχαμε τη δυνατότητα να τα απορροφήσουμε. Σήμερα βρισκόμαστε σε συνεργασία με την ηγεσία του Υπουργείου Οικονομίας Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με την ελπίδα να αναβιώσουμε ή να μαζέψουμε, να συγκεντρώσουμε, να κάνουμε το συντονισμό, τουλάχιστον, των κονδυλίων που υπάρχουν στα περιφερειακά προγράμματα, μήπως μπορέσουμε να διασώσουμε κάτι από αυτό το πρόγραμμα.

Τώρα, ειδικά για το κάστρο των Αιγοσθένων το οποίο ήταν όντως θύμα σεισμών και πυρκαγιών –ειδικά αναφέρομαι στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, το οποίο είναι κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο των πρώιμων μεταβυζαντινών χρόνων- να σας ενημερώσω ότι ολοκληρώθηκε πρόσφατα από τις υπηρεσίες του Υπουργείου, μελέτη σωστικών επεμβάσεων για τη στερέωση του νοτιοανατολικού πύργου του φρουρίου. Συντάσσεται τώρα, η σχετική εισήγηση για το ΚΑΣ και η συνολική μελέτη περιλαμβάνει αρχιτεκτονική, στατική μελέτη, καθώς και αρχαιολογική, ιστορική, γεωτεχνική και γεωλογική έκθεση. Την ίδια ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη και η εκπόνηση της μελέτης για τη στερέωση του βορειοανατολικού πύργου του κτηρίου του φρουρίου.

Όπως λέτε και εσείς, το συγκεκριμένο μνημείο είναι πάρα πολύ σημαντικό και γι’ αυτόν το λόγο προσπαθούμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να προωθήσουμε την προστασία του και την ανάδειξή του.

Ευχαριστώ πολύ.

Δευτερολογία στην επίκαιρη ερώτηση του Ζ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Αθανασίου Λεβέντη, σχετικά με την κατάσταση του κάστρου των Αιγοσθένων στο Πόρτο Γερμενό

Όπως σας είπα, μέσα σε αυτές τις μελέτες θα γίνει προφανώς χαρτογράφηση, έτσι ώστε να διασωθεί, τουλάχιστον, αυτό το κομμάτι, να γνωρίζουμε τι πάει που, σε περίπτωση που έχουμε οποιαδήποτε άλλη περαιτέρω διολίσθηση της κατάστασης από εκεί που είναι σήμερα. Οι μελέτες του Υπουργείου αυτό το πράγμα θα το φέρουν σε πέρας.

Αλλά μου δίνει την ευκαιρία η ερώτησή σας να δω σ’ ένα γενικότερο πλαίσιο για τον τρόπο που προσεγγίζουμε αυτά τα ζητήματα. Και μας απασχολεί πάρα πολύ πως από το Υπουργείο θα γίνουμε πιο αποτελεσματικοί όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο κοιτούμε, προστατεύουμε και αναδεικνύουμε τα μνημεία. Για να το πετύχουμε αυτό και για να γίνουμε πιο αποτελεσματικοί, οφείλουμε να γίνουμε και αρκετά πιο καινοτόμοι, καθότι λιγοστεύουν τα χρήματα, ενώ πολλαπλασιάζονται τα έργα τα οποία πρέπει να κάνουμε.

Και δεν σας κρύβω ότι δεν περνάει μέρα στο Υπουργείο που να μην απαντάω σε επιστολές ή σε ερωτήσεις ανθρώπων οι οποίοι νοιάζονται πάρα πολύ για τα μνημεία στην κάθε περιοχή της Ελλάδας και τα οποία προφανώς βλέπουν και πάρα πολύ συναισθηματικά, ανάλογα με την περιοχή την οποία βρίσκονται.

Για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την κατάσταση κινούμαστε ουσιαστικά σε τρεις άξονες. Ο πρώτος άξονας, όπως σας είπα, είναι το ΕΣΠΑ και τα χρήματα τα οποία έρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο δεύτερος όμως είναι να κάνουμε ένα σοβαρό συντονισμό σε περιφερειακό επίπεδο, έτσι ώστε τα μνημεία τα οποία σώζονται να μπαίνουν σ’ ένα πλαίσιο ανάπτυξης και του νομού. Δηλαδή, μέχρι σήμερα σώζαμε τα μνημεία –ως οφείλαμε- αλλά σπανίως κάναμε αυτό που έπρεπε για να τα αξιοποιήσουμε, ώστε να προβληθούν σωστά στους επισκέπτες αυτού του χώρου είτε Έλληνες είτε ξένους.

Είναι κρίμα και δεν είναι και το μόνο. Είναι πάρα πολλά τα μνημεία σε όλη την Ελλάδα τα οποία υποφέρουν ενώ θα μπορούσαν να είναι χώροι ανάπτυξης και ευημερίας. Άρα μαζί με τις περιφέρειες προσπαθούμε να δούμε που μπορούμε να κάνουμε τέτοιες παρεμβάσεις ώστε να αναδεικνύονται τα μνημεία και να γίνονται επισκέψεις από το κοινό.

Ο τρίτος άξονας αφορά τη συνεργασία μας με άλλους φορείς. Εδώ αναφέρομαι στην «Κοινωνία των πολιτών». Πρέπει να σας πω ότι είναι συγκινητική και αισιόδοξη η διάθεση του κόσμου να βοηθήσει σε τέτοιες προσπάθειες. Εφόσον αυτή η προσέγγιση γίνεται με το Υπουργείο Πολιτισμού, εμείς την ενθαρρύνουμε. Αν δηλαδή η τεχνογνωσία έρχεται από το Υπουργείο Πολιτισμού αλλά οι πόροι έρχονται και από ιδιώτες, αυτή μπορεί να είναι μία πολύ θετική συνέργια την οποία μπορούμε να εκμεταλλευθούμε.

Νομίζω ότι σε όλη αυτήν την προσπάθεια που γίνεται αυτό που οφείλουμε είναι να κάνουμε μία ιεράρχηση των μνημείων. Μέσα σ’ αυτήν την ιεράρχηση πρέπει να εντάξουμε και τη δυνατότητα αξιοποίησής τους και τη σημαντικότητα του μνημείου και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα. Με βάση αυτά τα κριτήρια -κι όχι αναγκαστικά μ’ αυτήν τη σειρά- πρέπει να αποφασίσουμε που θα είναι οι προτεραιότητές μας και που θα επενδύσουμε τους πόρους μας.

Νομίζω ότι αυτή είναι μία συζήτηση που έχει ξεκινήσει με την ευρύτερη κοινωνία. Η ευρύτερη κοινωνία αρχίζει να συμμετέχει σ’ αυτήν τη συζήτηση και αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι οποιαδήποτε αποτελέσματα φέρουμε από αυτήν τη συνεργασία θα είναι πολύ πιο σημαντικά από το να γίνουν μόνο από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Σας ευχαριστώ πολύ.