Για την προστασία της Μακρονήσου και της Γυάρου

Πρωτολογία στην Επίκαιρη Ερώτηση του Ζ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς, κ. Αθανασίου Λεβέντη προς τους Υπουργούς Πολιτισμού και Τουρισμού και Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, σχετικά με την προστασία των Νησιών Μακρονήσου και Γυάρου, ως χώρων ιστορικής μνήμης κ.λπ.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στις προγραμματικές δηλώσεις είχα πει πως όραμά μας είναι να αποδείξουμε σε μας τους ίδιους, αλλά και να αναδείξουμε στο εξωτερικό την ταυτότητά μας, ποιες αξίες πρεσβεύουμε και τι μπορούμε να προσφέρουμε σε έναν κόσμο ο οποίος αναζητεί το δικό του αξιακό πλαίσιο. Προϋπόθεση για να το πετύχουμε αυτό είναι πρώτα απ’ όλα η αυτογνωσία. Και γι’ αυτόν το λόγο η ερώτηση του αξιότιμου συναδέλφου είναι και παραμένει επίκαιρη.

Η Μακρόνησος, η Γυάρος και άλλοι τόποι φυλάκισης, βασανιστηρίων και εξορίας είναι αναπόσπαστο και άσβεστο κομμάτι της πρόσφατης ιστορίας μας, μιας ιστορίας που είναι επώδυνη, αλλά αληθινή, μιας ιστορίας που θλίβει, αλλά διδάσκει, μιας ιστορίας που δεν πρέπει, δεν θέλουμε, αλλά και δεν μπορούμε, να ξεχάσουμε. Χιλιάδες αγωνιστές κατά του φασισμού και της δικτατορίας, χιλιάδες συμπολίτες μας, έδωσαν τη ζωή τους για να μπορέσουμε να είμαστε εμείς σήμερα εδώ.

Την ιστορική σημασία των νησιών ανέδειξε και ο Πρωθυπουργός στην επίσκεψή του τον Ιούλιο του 2007, ο οποίος δήλωσε «συγκλονισμένος»: «Δεν ξεχνάμε, δεν λησμονούμε». Και βέβαια η κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει σήμερα αυτά τα μνημεία είναι απαράδεκτη, δεν είναι αντάξια της ιστορικής τους σημασίας. Για τη Μακρόνησο και τη Γυάρο ενδεικτικά αναφέρω ότι τα μνημεία καταρρέουν εξ αιτίας των σκληρών καιρικών συνθηκών, αλλά και των ανθρωπίνων παρεμβάσεων. Τα κτήρια χρησιμοποιούνται σαν τόποι σταβλισμού, η Μακρόνησος έχει γίνει τόπος αυθαιρεσίας και καταπατητών και μεγάλη έκταση στη Γυάρο παραμένει ναρκοθετημένη.

Γνωρίζω επίσης τις μελέτες που έχει ολοκληρώσει το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Η σχετική διακομματική επιτροπή προχώρησε κατά τη διετία 2002-2004 στην εκπόνηση των τριών παρακάτω έργων: Τη στερέωση και ανάδειξη του κεντρικού κτηρίου των φυλακών, τη δημιουργία δικτύου διαδρομών ιστορικής μνήμης και την κατασκευή μικρού λιμενικού έργου. Ο προϋπολογισμός του 2004 είχε εξασφαλίσει 2.000.000 ευρώ για την ολοκλήρωση του έργου.

Για λόγους που δεν είμαι σε θέση να γνωρίζω, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας διέγραψε αυτό το κονδύλι από τον προϋπολογισμό σε μία εποχή που η οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν πολύ καλύτερη από τη σημερινή.

Γνωρίζω ότι το θέαμα της επίσκεψης στους δύο τόπους προσβάλλει το συλλογικό μας αίσθημα αξιοπρέπειας και κηλιδώνει την ιστορική μας μνήμη. Και θέλουμε να συνεργαστούμε με όποιους και όσους χρειάζεται για να αποκαταστήσουμε σταδιακά τον ιστορικό και μνημειακό χαρακτήρα αυτών των δύο τόπων. Ήδη ξεκινήσαμε μία συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για να προχωρήσουμε στην αποναρκοθέτηση της Γυάρου.

Στον προγραμματισμό του Υπουργείου θα εντάξουμε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για την απομάκρυνση των αιγοπροβάτων από τη Γυάρο και τη Μακρόνησο. Σε συνεργασία με το Υπουργείο Περιβάλλοντος για την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης και σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία για την προστασία των μνημείων, θα προχωρήσουμε σταδιακά και μεθοδικά ώστε να αποκαταστήσουμε τους χώρους και να αναδείξουμε την ιστορική τους μνήμη.

Σας ευχαριστώ.

Δευτερολογία στην Επίκαιρη Ερώτηση του Ζ΄ Αντιπροέδρου της Βουλής και Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς, κ. Αθανασίου Λεβέντη προς τους Υπουργούς Πολιτισμού και Τουρισμού και Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, σχετικά με την προστασία των Νησιών Μακρονήσου και Γυάρου, ως χώρων ιστορικής μνήμης κ.λπ.

 

Κύριε συνάδελφε, ξέρετε ότι μπορούμε να βρούμε χώρο συνεργασίας σε αυτά τα θέματα. Όπως σας είπα και πριν οι συνεργασίες στις οποίες αναφέρθηκα έχουν σκοπό την σταδιακή αποκατάσταση αυτών των χώρων με δεδομένη την παρούσα συγκυρία. Ξέρετε ότι η Ελλάδα είναι διάσπαρτη από μνημεία από τους αρχαίους χρόνους, από το Βυζαντινό πολιτισμό, από το νεότερο πολιτισμό μας και πολλά από αυτά τα μνημεία έχουν χρονίζοντα προβλήματα αποκατάστασης και ανάδειξης.

Είναι μνημεία που έχουν εγκαταλειφθεί τόσο τα τελευταία χρόνια όσο και από τον προγραμματισμό για το ΕΣΠΑ. Την ίδια στιγμή η λύση που καλούμαστε να δώσουμε πρέπει να έχει διαχρονικό χαρακτήρα. Τα μνημεία μας δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται σπασμωδικά και ευκαιριακά και ανάλογα με το πως αναδεικνύονται από την επικαιρότητα. Πρέπει να γίνει ένας ουσιαστικός σχεδιασμός διότι όπως καταλαβαίνετε η ανάδειξη αυτών των μνημείων και η προστασία τους έχει σχέση με την οικονομική δυνατότητα της χώρας και συνδέεται με τη δυνατότητά μας να έχουμε ανθρώπους που θα προστατεύσουν αυτά τα μνημεία και θα τα αποκαταστήσουν. Επιπλέον, είναι συνδεδεμένα με το ποιες θεωρούμε ότι είναι οι εθνικές μας προτεραιότητες.

Όπως είπα και στις προγραμματικές δηλώσεις κάθε ιδέα, κάθε πρόταση που υπηρετεί με όρους διαφάνειας και αξιοκρατίας στόχους του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού είναι ευπρόσδεκτες και απαραίτητες, απ’ όπου και εάν προέρχονται αυτές. Τα εθνικά μας μνημεία έχουν ακριβώς αυτόν το χαρακτήρα. Μπορούμε να βρούμε ένα πολύ καλό έδαφος συνεργασίας για να προχωρήσουμε στην αναβίωσή τους.

Γι’ αυτό έχω καλέσει όλα τα κόμματα να δημιουργήσουμε μία νέα διακομματική επιτροπή, με τη συνεργασία του Προέδρου της Βουλής με τον οποίο ήδη έχω έρθει σε επαφή και έχει συμφωνήσει σε αυτό ώστε να βάλουμε μία νέα ιεράρχηση ανάλογα με την εξέλιξη των πραγμάτων από τότε που έγινε η πρόταση των διακοσίων Βουλευτών. Έτσι, θα μελετηθεί συνολικά το πρόβλημα όλων των χώρων εξορίας και φυλάκισης για πολιτικούς λόγους. Έτσι θα δούμε τι βάζουμε ως προτεραιότητα στην προστασία, στη φύλαξη και στην ανάδειξη αυτών των χώρων, για τη συλλογή των στοιχείων και των αντικειμένων από την καθημερινότητα των φυλακισμένων. Ελπίζω σε αυτήν την πρόσκληση να ανταποκριθούν όλα τα κόμματα.