Ευχαριστώ τον κ. Περιφερειάρχη αλλά και προσωπικά τον κ. Ζαϊμη, Αντιπεριφερειάρχη Δυτικής Ελλάδας για την ευγενική του πρόσκληση

Αυτές οι μαζώξεις είναι ευκαιρία να επικαιροποιήσουμε πού βρισκόμαστε ως κοινωνία, ως χώρα και ως ευρύτερη περιοχή.

Τι είναι ίδιο, τι έχει αλλάξει, πώς λειτουργούν τα εργαλεία που έχουμε στα χέρια μας  και πώς πρέπει να δημιουργήσουμε καινούργια

Όμως, μέρες όπως και η σημερινή, είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς για συνεργασία

O αναθεωρητισμός στην εξωτερική πολιτική της Τουρκίας που εκφράζεται τόσο με την αμφισβήτηση διεθνών συνθηκών όσο με την προκλητικότητα του τουρκικού στρατού στο Αιγαίο και την Κύπρο, δείχνει με τρόπο γλαφυρό γιατί σήμερα που μιλάμε αναγκαζόμαστε να βάλουμε τις εθνικές μας προτεραιότητες πάνω από τις εμπορικές.

Εδώ φαίνεται ότι η οικονομία δεν μπορεί να επιβληθεί για να διασφαλίσει τη συνύπαρξη των λαών από μόνη της

Αλλά εδώ φαίνεται γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να αφήνει τις ελληνοτουρκικές σχέσης στον αυτόματο αλλά οφείλει να έχει πάντα δυνατή διπλωματία, δυνατό στρατό και δυνατή οικονομία αν θέλει να τη σέβονται. Και ότι η διπλωματία της πρέπει να είναι πολυδιάστατη να δυναμώσει πάλι τις σχέσεις της με τα Βαλκάνια, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική αν θέλουμε να παίζουμε ρόλο σημαντικό στην περιοχή και να μη θεωρούν όλοι δεδομένη την επιβολή της Τουρκίας στην περιοχή.

Σήμερα λοιπόν, θα ακούσετε πολλές ομιλίες που συνδέουν την ειρήνη με το εμπόριο

Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι συνδέονται

Αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.

Διότι δεν είμαστε πια στο 1990, ούτε στο 2000, ούτε καν στο 2010

Η παγκοσμιοποίηση μας έχει ανοίξει τα μάτια σε μια νέα πραγματικότητα

Έχουν αλλάξει πολλά στην αντίληψή μας για το εμπόριο και την αγορά και πρέπει να τα βάλουμε στο τραπέζι αν θέλουμε να δούμε πώς οι οικονομικές συνεργασίες μπορούν να συμβάλουν στην διατήρηση της ειρήνης

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από τα βασικά.

Διότι ο τρόπος που εδραιώθηκε η παγκοσμιοποίηση έκανε μεγάλες ζημιές στο πώς αντιλαμβανόμαστε την αγορά.

Από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά αποδεχθήκαμε όλοι στον Δυτικό κόσμο, τη σημασία της ελεύθερης αγοράς ως εργαλείο προσδιορισμού της εμπορικής αξίας των προϊόντων και των υπηρεσιών που προσφέρουν οι επιχειρήσεις.

Όμως, επιβάλαμε κανόνες που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, την προστασία του περιβάλλοντος, την προστασία του καταναλωτή, τον ανταγωνισμό, την παρεμβατικότητα του κράτους διότι όλοι ξέρουμε ότι χωρίς κανόνες οι αγορές οδηγούνται στο χάος και τελικά σε πολέμους.

Αυτή τουλάχιστον ήταν η προπολεμική εμπειρία που ελπίζαμε να ξορκίσουμε

Όμως, η έλευση της παγκοσμιοποίησης ισοπέδωσε τους κανόνες της αγοράς. Διότι μια χώρα με κανόνες πρέπει τώρα να ανταγωνιστεί μια χώρα που δεν τους εφαρμόζει.

Και αυτό έχει αλλάξει ριζικά το πεδίο των διεθνών και οικονομικών συνεργασιών.

Αν θέλουμε λοιπόν το εμπόριο και η οικονομία να συμβάλουν στην ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να καταρρίψουμε τρεις μύθους που έχουν κάνει ζημιά στην κοινωνία μας:

ΜΥΘΟΣ 1ος «Το ελεύθερο εμπόριο φέρνει ειρήνη».

Δεν είναι έτσι – όχι από μόνο του τουλάχιστον

Το εμπόριο που φέρνει ειρήνη είναι το εμπόριο που γίνεται με ίσους όρους.

Το εμπόριο που εξελίσσεται σε επίπεδο γήπεδο όταν και οι δύο χώρες που εμπορεύονται έχουν αποδέχονται κοινούς κανόνες παραγωγής και εμπορίου.

Να δώσω κάποια παραδείγματα

Στην Ευρώπη πάντα λέγαμε ότι ένα εργοστάσιο δεν επιτρέπεται να μολύνει την ατμόσφαιρα. Και σωστά κάναμε.

Με την παγκοσμιοποίηση όμως επετράπη σε έναν Ευρωπαίο επιχειρηματία να κλείνει εδώ το εργοστάσιο του και να το ανοίγει στην Κίνα όπου, εκτός από φθηνά εργατικά, του επιτρέπεται να μολύνει τον ίδιο αέρα με αυτόν που απαγορεύεται να μολύνει στην Ευρώπη

Ένα δεύτερο παράδειγμα και από την προσωπική μου οικονομική δραστηριότητα.

Η Ευρώπη απαγορεύει σε ευρωπαίους ιχθυοκαλλιεργητές να δίνουν ορμόνες στα ψάρια και καλά κάνει.

Όμως, δεν ελέγχει τα ψάρια που εισάγει από την Τουρκία.

Έτσι τι κάνει; Ούτε τον Ευρωπαίο επιχειρηματία προστατεύει, ούτε τον Ευρωπαίο εργαζόμενο αλλά ούτε καν τον Ευρωπαίο καταναλωτή. Όλα στο όνομα του ελεύθερου εμπορίου

Τέτοιες λανθασμένες αντιλήψεις οδήγησαν τόσο κόσμο στην αγκαλιά του Τραμπ που ανέτρεψε χρόνιες παραδοχές βάζοντας δασμούς και καταστρέφοντας το ελεύθερο εμπόριο. Αυτό θέλουμε;

Το αποτέλεσμα είναι τεράστια αύξηση των εντάσεων παγκοσμίως. Συμπέρασμα: Αν θέλουμε ειρήνη σε μια περιοχή πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο ανταγωνισμός γίνεται με κανόνες. Με κανόνες που διασφαλίζουν ότι όλοι σεβόμαστε τις ίδιες προτεραιότητες

ΜΥΘΟΣ 2ος «Ο ανταγωνισμός είναι καλός για την ειρήνη»

Δεν είναι έτσι – η συνεργασία είναι καλή για την ειρήνη

Ο ανταγωνισμός διασφαλίζει ότι θα λειτουργήσουν σωστά οι αγορές και ο καθορισμός τιμών.

Χρειάζεται όμως ανταλλαγή πρώτων υλών, προϊόντων, υπηρεσιών για να υπάρχει αλληλεξάρτηση που δυναμώνει την ειρήνη

Δηλαδή, χρειάζονται συνεργασίες.

Θυμάστε τι έγινε με την εξαγορά της FINANCEBANK από την Εθνική;

Θυμάστε τον ρόλο του ΟΤΕ στα Βαλκάνια; Γιατί αυτές οι οικονομικές δραστηριότητες βοήθησαν την ειρήνη; Διότι ενίσχυσαν την αλληλεξάρτηση των χωρών της Βαλκανικής.

Συμπέρασμα: Αν θέλουμε ειρήνη δεν αρκεί να ανταγωνιζόμαστε – πρέπει να ανταγωνιζόμαστε σε ίσο ή ίδιο ? γήπεδο  με ίδιους κανόνες και με συνειδητή προσπάθεια συνεργασίας και αλληλοεξάρτησης

ΜΥΘΟΣ 3ος «Η αγορά θα καλύψει τα κενά»

Δεν είναι έτσι – Η αγορά κοιτάζει πάντα προς τα πάνω.

Κοιτάζει τους πολιτικούς – ειδικά στα αυταρχικά κράτη

Παράδειγμα – θα συνεργαστεί ποτέ μια τούρκικη εταιρία με μια ελληνική αν ο κ. Ερντογάν δεν ευλογήσει τη συνεργασία; Θα έπαιρνε ποτέ τέτοιο ρίσκο χωρίς τεράστιες αποδόσεις;

Ξέρετε πόσο καιρό θα πάρει να γεμίσει η αγορά τα κενά από την ώρα που θα δώσουν τα χέρια Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι; Πόσο καιρό θα πάρει να ξεκινήσει σοβαρό εμπόριο και συνεργασία μεταξύ των λαών από την ώρα που θα δώσουν τα χέρια οι πολιτικοί; Όταν δεν υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης δεν υπάρχει οικονομική δραστηριότητα

Αν η αγορά γέμιζε τα κενά γιατί η Ελλάδα απομονώθηκε στον Ψυχρό Πόλεμο ; – κλειστά τα σύνορα στα βόρεια, κλειστά στα Ανατολικά  με μόνο παράθυρο στον κόσμο το λιμάνι της Πάτρας;

Συμπέρασμα: Χωρίς πραγματική προσπάθεια από τις χώρες και τις περιοχές και τις πολιτικές ηγεσίες που εμπλέκονται, η οικονομία δεν θα γεμίσει τα κενά.

Συνοψίζοντας.

Η εδραίωση της ειρήνης σε μια περιοχή είναι πολιτική υπόθεση, είναι κοινωνική υπόθεση πολύ πριν γίνει οικονομική υπόθεση.

Και η ελπίδα ότι αν αρκετοί από εμάς τους επιχειρηματίες ανοίξουμε δουλειές με την Τουρκία θα έρθει η ειρήνη, είναι ο πιο εύκολος τρόπος να χάσει κάποιος τα λεφτά του.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι επενδύσεις σε περιοχές με ένταση έχουν νόημα μόνο αν έχουν υπέρογκες αποδόσεις.

Διότι έχουν τεράστιο ρίσκο

Τι σημαίνουν όμως όλα αυτά;  Ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση και ο επιχειρηματικός κόσμος πρέπει να κάθεται και να περιμένει μήπως και έρθει η ειρήνη στην περιοχή;

Φυσικά όχι – διότι η ένταση σε μια περιοχή καταστρέφει πραγματική πολιτισμική, κοινωνική και οικονομική αξία

Καταστρέφει ζωές. Καταστρέφει περιουσίες. Καταστρέφει προοπτικές

Η τοπική αυτοδιοίκηση και ο επιχειρηματικός κόσμος πρέπει να είναι στην πρώτη γραμμή της διεκδίκησης για ειρήνη και στην διεκδίκηση ανοιχτών αγορών

Όμως ανοιχτές αγορές με δίκαιους κανόνες

Ανοιχτές αγορές με συνεργασίες

Και ανοιχτές αγορές όπου τα κράτη που εμπλέκονται επενδύουν με αποφασιστικότητα στην δημιουργία εμπιστοσύνης μεταξύ τους

Αλλιώς μιλάμε για συνθήκες ανταγωνισμού με όρους ζούγκλας

Και όπως ξέρουμε όλοι, τη ζούγκλα μόνο ειρηνική δεν την λες.

Δείτε εδώ ολόκληρο το συνέδριο.