Μέσα από τα πρόσφατα γεγονότα στο θέατρο ΕΜΠΡΟΣ, ξεπροβάλει μια μοναδική ευκαιρία για την απελευθέρωση της τέχνης και της δημιουργίας, με άξονα το κτιριακό απόθεμα της πόλης της Αθήνας. Ας την αξιοποιήσουμε.

Η δυναμική μιας πόλης καθορίζεται και από τη δυνατότητα των κατοίκων της να εκφράζονται και να δημιουργούν ελεύθερα. Μια πόλη προχωρά μπροστά, όσο μπορεί να αγκαλιάζει όλες τις δημιουργικές καλλιτεχνικές δυνάμεις που αναπτύσσονται στον ιστό της. Τέτοιος πρέπει να είναι και ο προσανατολισμός της τοπικής αυτοδιοίκησης στον πολιτισμό: να δίνει βήμα σε μη προνομιούχες καλλιτεχνικές ομάδες και ευκαιρίες σε νέους δημιουργούς, υπερβαίνοντας έτσι τις πολιτιστικές ελίτ που έχουν την τάση να ελέγχουν το πολιτιστικό προϊόν.

Η πρόσφατη περίπτωση του θεάτρου ΕΜΠΡΟΣ μας δίνει τη δυνατότητα να το αντιμετωπίσουμε όχι ως διαχείριση κρίσης αλλά ως διαχείριση ευκαιρίας. Ανοίγει τη συζήτηση για ένα συνολικό σχέδιο αξιοποίησης κλειστών δημόσιων κτιρίων, προς όφελος της καλλιτεχνικής δημιουργίας μιας ολόκληρης γενιάς που μεγάλωσε μέσα στην κρίση και τις περιορισμένες δυνατότητες που διαμόρφωσαν οι οικονομικές περικοπές. Για να γίνει αυτό, δεν χρειάζεται να γυρνάμε πίσω από την ουρά μας ή να ανακαλύπτουμε τον τροχό. Οι λύσεις είναι μπροστά μας και έχουν κάνει τα πρώτα τους βήματα 10 χρόνια πριν.

Το παράδειγμα του 2011

Το 2011 (εν μέσω πρωτοφανούς κρίσης) στο υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού είχαμε μια ιδέα, η οποία στηρίχθηκε στο γεγονός ότι πολλές καλλιτεχνικές ομάδες δεν είχαν τη δυνατότητα να ενοικιάσουν χώρους για να κάνουν πρόβες. Έτσι, λοιπόν, ξεκινήσαμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα, σύμφωνα με το οποίο τέτοιοι χώροι παραχωρήθηκαν σε καλλιτεχνικές ομάδες εντελώς δωρεάν από το ΥΠΠΟΤ. Με κανόνες που όλοι σέβονταν, ώστε ο δημόσιος χώρος να μην καταλήξει ιδιωτικός. Το Υπουργείο κάλυπτε τα λειτουργικά έξοδα των χώρων (ρεύμα, ύδρευση και θέρμανση), ενώ οι ομάδες φρόντιζαν απλώς να παραμένει ο χώρος καθαρός και έτοιμος προς χρήση από τους επόμενους. Υπήρξε άμεση ανταπόκριση από τις ομάδες, ιδιαίτερα το καλοκαίρι που γίνονται παραδοσιακά οι πρόβες και οι προετοιμασίες για τις παραστάσεις του χειμώνα. Αποτέλεσμα; Στεγάστηκαν συνολικά 13 ομάδες και πραγματοποιήθηκαν συνολικά 1800 ώρες πρόβας.

Το παράδειγμα λοιπόν υπάρχει και είναι επιτυχημένο. Τα κτίρια υπάρχουν και δυστυχώς ρημάζουν, κυρίως όμως υπάρχει Τέχνη που παραμένει χωρίς στέγη. Είναι ώρα ως Πολιτεία να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά και να δείξουμε εμπιστοσύνη στους πολίτες κοιτώντας συνολικά το θέμα με στόχο διπλό. Πρώτον, να δώσουμε ζωντάνια σε κουφάρια της πόλης που προκλητικά μένουν άδεια και περιμένουν τη μοίρα τους. Και δεύτερον να δώσουμε ευκαιρίες σε καλλιτεχνικές ομάδες που δυσκολεύονται να κάνουν πραγματικότητα τις ιδέες, την έμπνευση και τα όνειρά τους. Είναι η στιγμή για πολιτική βούληση από εκείνους που έχουν τη δυνατότητα, ώστε να είναι ξεκάθαρο ότι θέλουμε – καταρχάς ως Αθήνα – την καλλιτεχνική πρωτοπορία, ότι την αναζητούμε και την ενδυναμώνουμε. Ότι είμαστε εδώ, οραματικά και όχι διαχειριστικά, προς όφελος της Τέχνης, των νέων και όλων των πολιτών, με ένα τολμηρό μήνυμα: Ελάτε να πειραματιστείτε και να εκφραστείτε ελεύθερα!