«Όλα τώρα κρέμονται πάνω σου»

Με αυτά τα λόγια ο Αρχιστράτηγος Μιλτιάδης έπεισε τον πολέμαρχο Καλλίμαχο να ρίξει το βάρος του υπέρ της άμεσης αντιμετώπισης των Περσών στον Μαραθώνα. Ήταν μια πολιτική συζήτηση που είχε χωρίσει την Αθήνα στα δύο.  Άλλοι όπως ο Μιλτιάδης αισθανόντουσαν την ανάγκη να πράξουν άμεσα. Άλλοι ήθελαν να περιμένουν. Να περιμένουν να γεμίσει το φεγγάρι μπας και έρθουν οι Σπαρτιάτες.

Το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ διαφορετικό αν ο Καλλίμαχος είχε αποφασίσει διαφορετικά. Απέναντι περίμενε ο πιο δυνατός στρατός του τότε κόσμου.  Με έναν βασιλιά που κανείς δεν αμφισβητούσε.  Στον οποίο κανένας δεν έφερνε αντίρρηση. Ήταν ένας στρατός χωρίς διλήμματα. Χωρίς αναστολές. Χωρίς διαδικασίες. Ένας αποφάσιζε και οι άλλοι ακολουθούσαν. Και πάντα έβγαιναν νικητές.

Δεν θα ήταν λοιπόν περίεργο αν απέναντι σε αυτόν τον εχθρό, μια πόλη είχε φοβηθεί, είχε πανικοβληθεί, είχε αρχίσει να αμφισβητεί τον εαυτό της και είχε αρχίσει να αμφισβητεί τις διαδικασίες που απαιτούσε το πολίτευμά της. Όμως δεν έκαναν αυτό. Συζήτησαν. Αντιπαρατέθηκαν οι απόψεις. Και τελικά επικράτησε μία απόφαση και η απόφαση αυτή εκτελέστηκε από όλους.

Ο Μιλτιάδης πριν την μάχη έβαλε τους Αθηναίους μπροστά στις ευθύνες τους. Τους εξήγησε την σημασία της μάχης και της έκβασής της, και τους έπεισε να δράσουν και να μην περιμένουν. Θέτοντας τον Καλλίμαχο ειδικά προ των ευθυνών του κέρδισε την υποστήριξή του και οι Αθηναίοι πήγαν στην μάχη. Και την κέρδισαν.

Η ιστορία από μόνη της κρύβει όλο τον ηρωισμό και τις αξίες που αντιπαρατέθηκαν στην μάχη του Μαραθώνα. Τις αξίες της ελευθερίας, την ισότητας και τελικά της δημοκρατίας. Ακόμη και αν είχε τελειώσει η ιστορία σε αυτό το σημείο εκπροσωπεί κάθε τι για το οποίο οι Έλληνες μπορούν να είναι περήφανοι για την παράδοση τους. Όμως δεν τελειώνει εκεί. Τελειώνει με το τέλος της μάχης από την οποία ο Καλλίμαχος έχασε την ζωή του πολεμώντας όπως λέει ο Ηρόδοτος πολύ ηρωικά. Ο άνθρωπος που είχε αμφισβητήσει την σημασία της μάχης ή πάντως τη σημασία του χρόνου της μάχης πέθανε χωρίς καμιά αμφιβολία ότι ήταν σημαντικό να δώσει την ζωή του για αυτήν. Και εκεί βασίζεται η δύναμη της δημοκρατίας: ότι μια επιλογή δημοκρατική είναι πάντα πολύ πιο ισχυρή από μια επιλογή που γεννιέται από ένα αυταρχικό καθεστώς διότι άπαξ και παρθεί εκπροσωπεί όλους. Ακόμη και αυτούς που την αμφισβήτησαν. Αυτή είναι η ουσία της δημοκρατίας και αυτή είναι η δύναμή της.

Σήμερα λοιπόν δεν αποκαλύπτουμε ένα μνημείο ενός ακόμη ηρωικού στρατηγού αλλά μιας δημοκρατικής διαδικασίας, μια δημοκρατικής ψήφου που άλλαξε το ρου της ιστορίας.