Αλλάξτε τις ρυθμίσεις των cookies για να δείτε το video

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, όταν ένα τέτοιο θέμα σαν το σπίτι του Κωστή Παλαμά έρχεται προς συζήτηση στη Βουλή, δεν μπορεί να αμφισβητεί κανείς ότι αυτό που παρακινεί τη συζήτηση είναι η συνείδηση του καθενός μας σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό μας, την κληρονομιά μας και τις προτεραιότητες που ο καθένας έχει στο δικό του  μυαλό. Όταν μιλάμε για μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα, που είναι τόσο συνδεδεμένη με τον πολιτισμό της, είναι ακόμη πιο σημαντικό, πιο επιτακτικό να συζητούνται τέτοια θέματα στη Βουλή.

Όμως πρέπει να σας πω ότι ο δικός μας ο ρόλος είναι και να ιεραρχούμε: Πρέπει να αποφασίζουμε τι θα κάνουμε και τι δεν θα κάνουμε.

Αυτό που ήδη έχουμε κάνει για το σπίτι του Κωστή Παλαμά εξασφαλίζει ότι δεν θα χάσουμε αυτό το μνημείο. Το λέω αυτό διότι δεν είναι ένα το σπίτι του Κωστή Παλαμά. Αυτό είναι ένα από τα σπίτια που έζησε. Υπάρχει το σπίτι στο οποίο γεννήθηκε, υπάρχουν άλλοι χώροι όπου έζησε ένα μέρος της ζωής του, που έχουν τοπική σημασία για διάφορους νομούς. Όπως καταλαβαίνετε, αν βάλει κανείς όλους τους ποιητές της Ελλάδας και το σύνολο της πολιτιστικής μας κληρονομιά, είναι αδύνατον αυτά να τα παρακολουθήσει και να λάβει σημαντική απόφαση για το τι να απαλλοτριωθεί και τι όχι.

Η συγκεκριμένη οικεία του Παλαμά έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο με υπουργική απόφαση του 1999 -δημοσιεύτηκε σε ΦΕΚ – και προστατεύεται πλέον από τις διατάξεις του ν.3028/2002. Σύμφωνα με αυτόν, απαγορεύεται οποιαδήποτε επέμβαση, επισκευή, συντήρηση, προσθήκη, οποιαδήποτε οικοδομική δραστηριότητα πλησίον αυτού ή αλλαγή χρήσης αυτού χωρίς προηγουμένως να ζητηθεί η έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού δια των αρμοδίων υπηρεσιών του. Τι σημαίνει αυτό; Ότι με βάση το ν.3028 υποχρεούται ο ιδιοκτήτης να μεριμνά για την άμεση εκτέλεση των εργασιών συντήρησης, στερέωσης, προστασίας ετοιμόρροπου μνημείου χωρίς καθυστέρηση με δική του δαπάνη και υπό την εποπτεία και τις υποδείξεις της υπηρεσίας.

Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα από το οποίο προστατεύουμε τη συγκεκριμένη οικεία. Άρα, δεν υπάρχει θέμα κινδύνου για την οικεία του Παλαμά. Υπάρχει το νομικό πλαίσιο, μέσα από το οποίο προστατεύεται.

Όμως, το πιο σημαντικό είναι να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε να συζητούμε πάντα μόνο για το τι θα κάνει η πολιτεία. Η συγκεκριμένη οικεία ανήκει σε έναν ιδιώτη. Αν θα πρέπει να αποκαταστήσουμε ακόμη και τη συνείδηση του κληρονόμου ως πολιτεία, καταλαβαίνετε ότι αυτό είναι ένα δυσβάσταχτο βάρος, το οποίο η πολιτεία δεν μπορεί να σηκώσει.

Παρ’ όλο που με παροτρύνετε και στην ερώτησή σας να συνεργαστούμε για να κινητοποιήσουμε κάποιες δυνάμεις να διασωθεί το σπίτι -και είμαι στη διάθεσή σας για μια τέτοια συνεργασία- δεν μπορεί η εύκολη λύση να είναι ότι τα πάντα τα αναλαμβάνει το ελληνικό δημόσιο και βρίσκει αυτό τη λύση που δεν βρίσκουν ούτε καν οι κληρονόμοι του συγκεκριμένου ποιητή.

Δευτερολογία

Κύριε συνάδελφε, δεν μου κάνει καθόλου εντύπωση αυτό που είπατε και έχετε απόλυτο δίκιο σε αυτό, ότι δηλαδή σε μια άλλη χώρα ίσως να ήταν λίγο διαφορετικά τα πράγματα σε ό,τι αφορά το σπίτι ενός τέτοιου μεγάλου ποιητή. Να σας δώσω, όμως, ένα παράδειγμα απλώς για να δείτε τις τάξεις μεγέθους για τις οποίες συζητάμε.

Στη Γαλλία, που θεωρείται η χώρα του Φωτός σε ό,τι αφορά τον πολιτισμό, ο προϋπολογισμός δεν είναι πια τόσο μεγαλύτερος απ’ αυτόν της Ελλάδας. Εμείς δίνουμε το 0,5% του Α.Ε.Π. και εκείνοι δίνουν το 1% του Α.Ε.Π. Συγκρίσιμα μεγέθη είναι εν μέρει.

Η διαφορά είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του δικού μας Προϋπολογισμού πάει σε χιλιάδες στρέμματα αρχαιολογικών ανασκαφών. Χιλιάδες! Είναι εντυπωσιακό πόσο μικρό μέρος μένει και είναι λυπηρό σε ό,τι αφορά  τη νεότερη δημιουργία και τη νεότερη ιστορία μας.

Παρ’ όλα αυτά αυτό δεν μπορεί να αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη, διότι οι αρχαιολογικές ανασκαφές που γίνονται είναι εξαιρετικά μεγάλης σημασίας. Αν υπολογίσει κανείς τα χρήματα που έχουν δοθεί για τη συντήρηση της Ακροπόλεως, τα ποσά είναι τεράστια. Μας έχει βοηθήσει πάρα πολύ η Ευρωπαϊκή Ένωση και πολύ σωστά δόθηκαν εκεί που δόθηκαν.

Έφερα μαζί μου αυτό το ντοσιέ, γιατί πάντα στο γραφείο μου που το έχω κάνει εντύπωση. Αυτό είναι το πρόγραμμα δράσης του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, τα πράγματα τα οποία κάνει. Για να κάνει οτιδήποτε ακόμη, πρέπει κάτι να βγει από εδώ μέσα. Πάντα η συζήτηση είναι τι θα βγάλεις, για να βάλεις κάτι άλλο.

Εδώ μας δίνεται μια πολύ μεγάλη ευκαιρία και αυτή η κρίση ίσως είναι μια τέτοια ευκαιρία, για να αναδείξουμε πόσο μπορεί να βοηθήσουν οι πολίτες την προσπάθεια που κάνουμε και πόσο σημαντικό είναι να μη λέμε πάντα ότι το κράτος πρέπει να το κάνει αυτό, αλλά να κάνουμε και εμείς.

Το παράδειγμα του Σταύρου Μπένου και του «ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ» το ξέρετε. Έρχεται και λέει: Θα βοηθήσουμε και εμείς, διότι είμαστε πολίτες που νοιαζόμαστε και έχουμε να δώσουμε ένα φράγκο παραπάνω, για να βοηθήσουμε το έργο του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού.

Εκεί πραγματικά εμείς με κάθε καλή διάθεση θα βοηθούσαμε οποιαδήποτε προσπάθεια ώστε να κινητοποιήσουμε την «Κοινωνία των Πολιτών», ιδρύματα, μη κυβερνητικές οργανώσεις για να έλθουν να μας βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το συγκεκριμένο σπίτι είναι ένα στολίδι. Θα θέλαμε πάρα πολύ αυτή τη στιγμή να συνεισφέρει και αυτό στο τουριστικό προϊόν το οποίο έχουμε να προσφέρουμε σαν Αθήνα και σαν χώρα και νομίζω ότι θα μπορούσαμε εύκολα να κινητοποιήσουμε τις δυνάμεις μας προς αυτή την κατεύθυνση. Αν υπάρχει οποιαδήποτε διάθεση να υπάρξει μία τέτοια κινητικότητα η οποία θα εμπλέξει πολίτες και θα εμπλέξει τις πολιτικές δυνάμεις απ’ όλες τις πλευρές για να δείξουμε ότι αυτά τα πράγματα υπερβαίνουν κομματικές διαφοροποιήσεις, σας διαβεβαιώνω ότι θα είμαι στο πλευρό σας για να κάνουμε μαζί αυτή την προσπάθεια.

Σας ευχαριστώ πολύ.