Το θέμα των κόκκινων δανείων έχει και εθνικές και κοινωνικές διαστάσεις
Συνέντευξή μου στον ραδιοφωνικό σταθμό ΑΝΤ1 Δυτικής Κρήτης 97,1 FM», στους δημοσιογράφους Γιώργο Γεωργακάκη και Μανώλης Κονσολάκη
-Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, όπως αυτή της κ. Ειρήνης που ανέφερα στην ομιλία μου στη Βουλή, που έχουν εγγυηθεί για δάνεια τα οποία δεν πήραν ποτέ. Στην περίπτωση της κ. Ειρήνης, η ίδια εγγυήθηκε για ένα δάνειο το οποίο δεν πήγε καλά. Της έδωσαν λάθος λογαριασμό και πλήρωνε σε λάθος λογαριασμό. Ύστερα, της ζήτησε η PQH τα χρήματα, ενώ η ίδια πλήρωνε την doValue. Βρήκε κάποια χρήματα στην doValue, τα υπόλοιπα ήταν στην Eurobank και έψαχναν μεταξύ Eurobank και doValue. Παράλληλα, η ίδια πλήρωνε δικηγόρους για να την εκπροσωπήσουν και κάθε δικηγόρος -αλλά και κάθε δικαστική εμπειρία- της κόστιζε και 5 δόσεις δανείου. Δηλαδή, αντί να τα παίρνουν οι τράπεζες για να ξεπληρωθεί το δάνειο, να γίνει από κόκκινο υγιές, εξαιτίας τής αδυναμίας διαχείρισης των servicers και τα λοιπά, η γυναίκα τα έδινε σε δικηγόρους.
Αυτό, όμως, δεν αφορά μόνο την κυρία Ειρήνη, αφορά εκατοντάδες χιλιάδες αντίστοιχες υποθέσεις στην Ελλάδα και η αναφορά στην κυρία Ειρήνη έγινε εν όψει του Νομοσχεδίου τού κ. Χατζηδάκη. Το Νομοσχέδιο το παρουσίασε ο ίδιος με τυμπανοκρουσίες και πως όλα αυτά τα θέματα, παρόμοια τής κυρίας Ειρήνης, θα λύνονταν. Ότι δηλαδή θα έβαζε τάξη στην αγορά, θα υποχρέωνε τους servicers να ανταποκρίνονται πιο άμεσα, να έχουν διαφάνεια και να μπορούν να βοηθήσουν τον κόσμο, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις δόσεις του. Επίσης, με τυμπανοκρουσίες παρουσίασε, ότι θα έκανε κουρέματα των δανείων, αυτό όμως αποδείχτηκε μια φούσκα η οποία έσκασε στα χέρια του. Διότι, φάνηκε γρήγορα ότι αυτό ήταν ένα Νομοσχέδιο που αντί να φωνάξει όλους τους φορείς και τις τράπεζες, τους servicers αλλά και τους δανειολήπτες, κάλεσε μόνο τις τράπεζες και μόνο τα servicers και άρα, έβλεπε το πρόβλημα μόνο από τη δική τους οπτική γωνία. Γι’ αυτό καταψηφίσαμε το Νομοσχέδιο, διότι αντί να φέρνει λύσεις στα προβλήματα αυτών των χιλιάδων συμπολιτών μας που βιώνουν ιστορίες, σαν τής κυρίας Ειρήνης, ουσιαστικά έφεραν ένα Νομοσχέδιο που οι servicers και οι τράπεζες έκαναν όσα ήθελαν και είπαν «θα είμαστε και πιο ευγενικοί στο τηλέφωνο»! Αυτά δεν αποτελούν μεταρρύθμιση.
Ο Υπουργός για να κάνει επικοινωνιακές διορθώσεις που έπρεπε, βγαίνει και πουλάει κάτι το οποίο θα αποδειχθεί και από τους ίδιους τους δανειολήπτες ότι είναι μία φούσκα. Η περίπτωση της κυρίας Ειρήνης, για παράδειγμα θα έπρεπε να βρίσκεται κατευθείαν στην κατηγορία των ευάλωτων που έχουν κάνει τις ρυθμίσεις καλύτερες. Αλλά, επειδή η κυρία Ειρήνη δεν ήθελε να ζει με ένα εισόδημα 550 ευρώ, μέχρι πρότινος που μπορούσε τουλάχιστον, εργαζόταν. Και έτσι προσέθετε λίγο στο εισόδημά της και αυτό την έκανε μη ευάλωτη. Μία γυναίκα με αναπηρία σε μονογονεϊκή οικογένεια, το να την κοιτάζει το ελληνικό κράτος και να λέει ότι «εσύ δεν είσαι ευάλωτη και πρέπει να ακολουθείς τους κανόνες που σου δίνει η τράπεζα, χωρίς καμία διευκόλυνση» αλλοιώνει και την ουσία τού τι σημαίνει ευάλωτος.
Το θέμα των κόκκινων δανείων, έχει πάρει τεράστιες, εθνικές και κοινωνικές διαστάσεις. Όμως, υπάρχει και η οικονομική μεριά του θέματος. Διότι, όταν έχεις μία κυρία Ειρήνη η οποία προσπαθεί να παράξει -μία υπηρεσία, ένα προϊόν- και παλεύει και θέλει να δημιουργήσει πράγματα, όσο πιο πολύ την κρατάς εγκλωβισμένη, τόσο λιγότερο ανταποκρίνεται στις ανάγκες της οικονομίας. Και αντί να έχεις μια οικονομική οντότητα η οποία παράγει, έχεις μία οικονομική οντότητα σε αδράνεια. Το διατυπώνω κατά αυτόν τον τρόπο με όρους οικονομίας. Διότι, υπάρχουν πολλοί που σου λένε «ναι, αλλά για να πάει καλά η οικονομία, πρέπει να κάνουμε θυσίες κοινωνικές».
Πρόσφατα, ο Πρόεδρος της Αμερικής πέρασε έναν νόμο, ο οποίος -κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες- ξεπληρώνει φοιτητικά δάνεια, γιατί αυξήθηκαν κατά πολύ τα δίδακτρα στην Αμερική, ενώ δεν αυξήθηκαν αντίστοιχα οι μισθοί. Βρέθηκαν πολλά παιδιά στο Πανεπιστήμιο με υπέρογκα δάνεια σε σχέση με τις δουλειές που μπορούν να βρουν. Και ο Πρόεδρος τής Αμερικής είπε πως πρόκειται για μία ατόφια καπιταλιστική κοινωνία, είπε: «εγώ δεν μπορώ να έχω νέους ανθρώπους στην αδράνεια για όλα τα παραγωγικά χρόνια της ζωής τους. Ας τους βοηθήσω τώρα, διότι με την κατανάλωσή τους και με τις επενδύσεις τους, αυτοί οι άνθρωποι θα προσθέσουν στην οικονομία». Άρα, τους ξεπληρώνει το δάνειο για να τους απελευθερώσει από τον βραχνά. Έκανε αυτόν τον απλό υπολογισμό. Και έτσι, λοιπόν, έχουμε ένα παράδειγμα μιας οικονομίας, μιας χώρας που βάζει την οικονομία σχεδόν πάνω από την κοινωνία. Εδώ, που υποτίθεται ότι έχουμε τις κοινωνικές ευαισθησίες, αφήνουμε την κ. Ειρήνη και οποιαδήποτε κ. Ειρήνη, στην αδράνεια. Και προσέξτε, το χειρότερο είναι ότι η κ. Ειρήνη έχει ένα παιδί το οποίο σε λίγα χρόνια θα ενηλικιωθεί και η ίδια θα πληρώνει για 10-15 χρόνια ακόμα δάνεια και λες «θα αφήσεις και το παιδί της στην αδράνεια»; Διότι, οι τράπεζες έχουν επιβάλλει όλες οι, εμπράγματες και μη εμπράγματες, εγγυήσεις να περνούν από γονέα σε παιδί. Άρα, τώρα δημιουργούμε μία νέα γενιά κόκκινων δανείων.
-Οι περισσότεροι άνθρωποι που παίρνουν δάνεια ή μάλλον οι περισσότεροι μικροί δανειολήπτες, επειδή φοβούνται την τράπεζα, φοβούνται τις κυρώσεις, μη χάσουν το σπίτι τους, κατά κύριο λόγο πληρώνουν καλά. Η εξάντληση τής αυστηρότητας σε αυτόν που πληρώνει καλά, ενώ θα υπάρχει μόνιμη διαπραγμάτευση με τον άνθρωπο που δεν πληρώνει καλά, είναι και αυτό λάθος των τραπεζών. Το πώς δημιουργήθηκαν αυτά τα δάνεια, το ιστορικό των δανείων, είναι μεγάλη συζήτηση.
Είπαμε και στον κ. Χατζηδάκη «μιλάς για διαφάνεια, είμαστε μαζί σου στη διαφάνεια, πώς την ορίζεις όμως τη διαφάνεια;». Η απάντηση τού κ. Χατζηδάκη είναι πως οφείλει να πει στον δανειολήπτη το κεφάλαιο, τους τόκους και τις προσαυξήσεις τού δανείου. Αυτό είναι το μίνιμουμ. Είναι σαν στο σουπερμάρκετ να αναρτάται η τιμή πάνω στο προϊόν. Αυτό που δεν επέβαλε ο κ. Χατζηδάκης και έχασε μία μεγάλη ευκαιρία, είναι να υποχρεώσει τις τράπεζες για οποιοδήποτε δάνειο είναι υπό αμφισβήτηση, να υπάρχει ολοκληρωμένο το ιστορικό του. Πότε ξεκίνησε, πότε άλλαξε χέρια από τη μεριά του δανειολήπτη, πότε άλλαξε χέρια από τη μεριά τής τράπεζας, αν πουλήθηκε, μεταβιβάστηκε το δάνειο, πώς μεταβιβάστηκε, τιτλοποιήθηκε ή πουλήθηκε; Αναφορικά με τα τεχνικά ζητήματα, τι πληρούν από κεφάλαιο, από τόκους, από υπερημερίες. Γιατί να πληρώσει ένας εγγυητής τις υπερημερίες ενός δανειολήπτη τού οποίου το δάνειο μεταφέρθηκε στον εγγυητή; Σε όλα αυτά, για να μπορέσεις να υπερασπιστείς τον δανειολήπτη στην τράπεζα, πρέπει να έχεις πραγματική διαφάνεια. Και την ευκαιρία που είχε ο κ. Χατζηδάκης για πραγματική διαφάνεια, την «κλώτσησε».
Αν είχε φωνάξει τους δανειολήπτες ο κ. Χατζηδάκης, αν είχε πει «παιδιά, ένα λεπτό ας ακούσουμε και την άλλη πλευρά των πραγμάτων», όλα αυτά θα είχαν βρεθεί στη διαβούλευση και δεν θα χρειαζόταν να κάνουμε αυτήν τη συζήτηση. Θα ερχόταν με ένα ολοκληρωμένο και ισορροπημένο Νομοσχέδιο που προστατεύει τον δανειολήπτη, χωρίς να κρεμά την τράπεζα και αντ’ αυτού πήγε και άφησε μόνο τους τραπεζίτες. Καταλαβαίνει την τράπεζα, καταλαβαίνει τη μεγάλη επιχείρηση και είτε κοιτάμε τα κόκκινα δάνεια είτε το φορολογικό η μόνη τους προτεραιότητα, είναι ο «μεγάλος». Η μεγάλη επιχείρηση, ο μεγάλος δανειολήπτης, η εταιρεία που δίνει τα δάνεια και δεν κοιτούν καθόλου τι γίνεται μέσα στην κοινωνία και πως αυτό που συμβαίνει στην κοινωνία έχει και κακό αντίκτυπο στην οικονομία. Και έτσι, φτιάχνουμε μια οικονομία με γυάλινα πόδια.
-Δείτε τις 100 πρώτες ημέρες τής Κυβέρνησης. Ήταν ουσιαστικά, μόλις συνερχόμασταν από τα Τέμπη και είχαμε τις πλημμύρες και τις φωτιές. Είχαμε μία Κυβέρνηση η οποία ενώ τις πρώτες 100 μέρες τής πρώτης διακυβέρνησης της, είχε έρθει οργανωμένη με τα Νομοσχέδιά της, ανακοίνωσε αμέσως τα Υπουργεία και διοικητικές αλλαγές. Υποτίθεται ότι έκανε, επίσης, το Νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, το οποίο μόνο επιτελικό δεν αποδείχθηκε. Σε αυτές τις 100 ημέρες της Κυβέρνησης, είχαμε μία δεύτερη 4ετία η οποία ξεκινά με τον έναν Υπουργό να τα βάζει με τον άλλον, με την πυροσβεστική να μην ξέρει αν πρέπει να ακούσει την αστυνομία, μια αναταραχή σε κρίσιμες στιγμές. Μία Κυβέρνηση η οποία τα χρήματα που δεν απορρόφησε, ήταν τα χρήματα για τα ελικόπτερα που χρειαζόταν, για τα αντιπλημμυρικά που χρειαζόταν, για τα μεταφερόμενα κέντρα συντονισμού τέτοιων ειδών καιρικών φαινομένων, δηλαδή μία Κυβέρνηση ανάστατη. Όταν έχεις μία τέτοια Κυβέρνηση μπάχαλο, την ίδια ώρα που έχεις φυσικές καταστροφές, μόνο τρόμο μπορείς να νιώσεις.
Αν συνεχίσει έτσι την 4ετία, αν συνεχίσουμε με Νομοσχέδια σαν αυτά τα οποία υπολείπονται κατά πολύ τής μεταρρύθμισης που διατυμπανίζουν, εάν η διαχείριση των κρίσεων συνεχίσει έτσι, θα υπάρξουν προβληματικές καταστάσεις, όπως με τα Μάρμαρα. Το αποτέλεσμα ήταν υπέρ του κ. Μητσοτάκη, επειδή ο κ. Σούνακ ήταν απαράδεκτος και όλοι οι Έλληνες συσπειρωθήκαμε γύρω από τον κ. Μητσοτάκη. Διότι, αν δει κανείς το ιστορικό τού τι υποσχόταν ο κ. Μητσοτάκης για τα Μάρμαρα και πού βρισκόμαστε σήμερα, πρόκειται για πισωγύρισμα. Δεν έχει καμία σχέση η Κυβέρνηση Μητσοτάκη τής πρώτης 4ετίας, με την Κυβέρνηση Μητσοτάκη τής δεύτερης.
Παρακάτω μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη τη συνέντευξη: